ASTANA'DA TÜRKİYE, RUSYA VE İRAN ANLAŞTI

Astana'daki tarihi Suriye zirvesinde garantör ülkeler Türkiye, Rusya ve İran, günlerdir üzerinde çalışılan üçlü ateşkes mekanizması için anlaşmaya vardı.

Muhalefet ve rejim birbirlerine ilettikleri talepleri değerlendirirken, muhalifler sonuç bildirgesini imzalamayı düşünmüyor.

Kazakistan'ın başkenti Astana, iç savaş ülkesi Suriye'deki tarafların buluştuğu barış görüşmelerine ev sahipliği yapıyor. Türkiye, Rusya ve İran'ın günlerdir üzerinde çalışılan üçlü ateşkes mekanizması için anlaşmaya vardı.

Anadolu Ajansı, süreçteki üç garantör ülkenin iç savaş ülkesindeki ateşkes ihlallerinin üçlü ortak mekanizmayla izlenmesi ve uygulanması için uzlaştığını duyurdu.

Mutabakat, üç ülkenin ortak bir mekanizma kurarak, sahadaki ateşkes ortamını izleme ve uygulanmasını sağlamasını öngörüyor.

Üçlü mekanizmanın anlık izlemelerle ulaştığı bilgilerden hızla tespitte bulunarak, saldırıların durdurulması için taraflar üzerindeki nüfuzunu kullanması bekleniyor.

Uzlaşmanın, taraflar arasında hazırlanan ve bugün yapılması planlanan ortak açıklama çalışmasında kabul edilen maddelerden biri olduğu öğrenildi.

Ancak açıklamaya henüz son halinin verilmediği bilgisine ulaşıldı.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Rus mevkidaşı Sergey Lavrov da, bugün telefonda görüştü. İki bakan, Astana zirvesindeki gelişmeleri ele aldı.

MUHALEFET İMZALAMAYI DÜŞÜNMÜYOR

Muhalefetin sözcüsü Yahya el-Aridi, ikinci günün başlangıcında yaptığı açıklamada, sonuç bildirgesini imzalamayı düşünmediklerini duyurdu.

Muhalifler adına açıklama yapan Usame Ebu Zeyd ise, "Rusya'dan ateşkes konusunda adım atacaklarına dair taahhüt aldık. Biz yalnızca sözleri değil, uygulamaları bekliyoruz" dedi.

Ebu Zeyd, "Şu ana kadar sonuç bildirisinin taslağı üzerine tartışmalar oldu. Biz taslağı görmedik. Bize iletilmedi. Dolayısıyla resmi şekilde elimize geçene kadar konuşamayız. Sosyal medyaya sızdırıldığına göre, o metin bizim için nihai bildiri değildir" ifadesini kullandı.

Zeyd'e göre, Türkiye, Rusya ve Kazakistan, toplantının başarıya ulaşması için ne gerekiyorsa yapıyor ancak başarı için somut adımların atılması gerekiyor. Ebu Zeyd, "Bunun önündeki en büyük engel, rejimin ülkenin farklı yerlerinde ateşkes ihlallerini sürdürmesi ve halkı tehcir etmesi. Özellikle Barada Vadisi gibi yerlerde halk, 'Sizi İdlib'e göndereceğiz' tehditlerine maruz kalıyor" diye konuştu.

REJİMİN DÖRT İSTEĞİ VAR

Hizbullah ve rejime yakın Lübnan merkezli Al Mayadeen televizyonu, rejimin görüş ve önerilerini garantör ülkelere sunduğunu söyledi. Bu önerilerin 4 maddeden ibaret olduğunu ifade eden kanal, bu maddeleri şu şekilde özetledi:

Bir yıl sürecek ateşkes
Suriye’nin Türkiye sınırının kapatılması
Barışı kabul eden silahlı grupları diğerlerinden ayırmak
IŞİD ile Nusra Cephesi’ne karşı ortak bir mücadele yürütmek.

YENİDEN MASADALAR

Türkiye ve Rusya öncülüğünde toplanan zirvenin ikinci gününde muhalefetin askeri kanadı ile Şam rejimi, dün birbirlerine ilettikleri talepleri masaya yatırıyor.

Toplantının ilk gününde, tüm katılımcılar aynı masa etrafında sunumlarını yüzyüze yapmıştı. Böylece, silahlı muhalif kanatla rejim ilk kez bir araya gelmiş oldu.

Ardından muhalifler ve rejim arasındaki görüşmeler dolaylı devam etti. Zirvede Rusya ve BM heyetleri muhaliflerden aldığı talepleri rejim tarafına iletirken, rejimin isteklerini de muhaliflere taşıyor.

Anadolu Ajansı, zirveye katılanların çok sayıda medya mensubunun beklediği Rixos Otel'e basına görünmemek için arka kapıdan girmeyi tercih ettiğini aktarıyor.

SUÇLADILAR ANCAK MASADAN KALKAN YOK

Astana'daki zirvenin ana Gündem maddesi, ateşkesin kapsamlı uygulanması ve yardımların ulaştırılması. Muhalifler, ayrıca İran'ın ülkeye soktuğu Şii milislerin ülkeyi terk etmesini ve 13 bin kadın mahkumun serbest bırakılmasını talep ediyor.

Muhalif heyetin başındaki Muhammed Alluş, açılış konuşmasında, "Rejimin davet ettiği yabancı milislerin varlığı ve Lübnan Hizbullah'ı ve Irak Hizbullah'ı, kanın dökülmesine katkıda bulunuyor ve bir ateşkes ihtimalini engelliyor" dedi.

Rejim adına müzakerelere katılan Beşar el Caferi ise, muhalifleri provokatif ve aşağılayıcı konuşmakla suçladı. Ateşkesin sürekli değil bir süreliğine uygulanmasını isteyen Şam rejiminin temsilcisi, ayrıca Türkiye'ye de ağır suçlamalar yöneltti.

Taraflar birbirlerine karşı suçlamalar yöneltse de, günün sonunda kimse masadan kalkmadı.

Zirveye Türkiye, İran ve Rusya'nın yanı sıra ABD de Kazakistan Büyükelçisi aracılığıyla katılıyor.

YPG: ALINACAK KARARI KABUL ETMEYECEĞİZ

Altıncı yılını doldurmak üzere olan iç savaşta 30 Aralık akşamı ilan edilen ateşkes, yer yer ihlaller olsa da ülke çapında uygulanıyor. IŞİD ve El Nusra gibi terör örgütleri ateşkesin dışında tutuluyor.

Türkiye'nin karşı çıkmasıyla terör örgütü PKK'nın Suriye uzantısı PYD/YPG de Astana'ya çağrılmadı. YPG, dün akşam yaptığı açıklamayla Astana zirvesinden çıkacak bir kararı kabul etmeyeceğini duyurdu.