Büyük zaferin 97. yıldönümü

Çanakkale Kara Savaşları'nın 97. yıl dönümü etkinlikleri kapsamında, Gelibolu Yarımadası'ndaki Anzak Koyu'nda düzenlenen ''Şafak Töreni''nin ardından, Avustralya Lone Pine (Tek Çam) Anıtı'nda Avustralya'nın ev sahipliğinde tören gerçekleştirildi.

Avustralya Başbakanı Julia Gillard, törendeki konuşmasına, ''Tarihi ve zorlu bir toprağa, bugün karaya çıktılar. Genç ve deneyimsizdiler. Çok azı profesyoneldi, çoğu muharebeye yeniydi. Kendilerine Avustralya İmparatorluk Kuvvetleri deniyordu. Fakat 240 günlük bu cehennem sona ermeden önce, ölümlüler arasında yeni bir isime sahip oldular Anzaklar...' diyerek başladı.

Gillard, Austerlitz ve Waterloo gibi üstün savaş nişanlarına sahip Fransız ve Britanyalı silah arkadaşlarının aksine Anzakların, bel bağlayacakları ya da kendilerini savunacakları bir geleneğe sahip olmadığını belirterek, ''Daha büyük bir şey yaptılar, bir tane yarattılar. Yeni bir ulus için yeni bir hikaye. Bu bizim hikayemizdir ve bize aittir. Çünkü onlar her türlü geçmişe ve inanca sahip insanlardı.

Çanakkale Savaşları sırasında Gelibolu Yarımadası'nda bulunan gazeteci Charles Bean'in ''Avustralya'nın ulus bilinci 25 Nisan 1915'te doğmuştur'' dediğini anımsatan Gillard, konuşmasını şöyle sürdürdü:

''Burada, bu kıyılarda... Böylesine kayalık, böylesine sert ve böylesine vatandan uzak... Anzaklar buraya geldiğinde bizim ulusal bağımız yeniydi. Milletimizin yasaları ve kurumları 1901 yılında oluşturuldu. Fakat burada, 1915'de, onun ruhu ve özüne damga vurulmuştur. Bizleri izleyen dünyanın gözleri önünde bu, bizim ilk ulusal eylemimizdi ve yalnızca devlet adamları ya da diplomatların değil, sıradan askerlerin gerçekleştirdikleri bir eylem.''

"Üç günlük şiddetli çatışma bu toprağı kana boğmuştur"

Gillard, 97 yıl önce Lone Pine'deki muharebenin 8 bin 700 Avustralyalının hayatına mal olduğunu belirterek, ''Avustralya'nın savaş zamanındaki her on kaybından biri yarımadanın bu dar bölgesinde gerçekleşmiştir. Ve bu coğrafyanın hiçbir yerinde Lone Pine'dekinden daha şiddetli bir çatışma olmamıştır. Üç günlük şiddetli çatışma bu toprağı kana boğmuştur. Gelibolu'daki 9 Viktorya Haçı Madalyası'nın 7'si burada kazanılmıştır'' diye konuştu.

Gelibolu Yarımadası'na bir zaferi kutlamak için gelmediklerini anlatan Gillard, ''Bugün buraya Anzakları ve umuyorum az da olsa bizleri de tanımlayan değerlerin onuruna geldik. Ateş altında gözü kara bir cesaret, alaycı bir mizah anlayışı, bir doğaçlama dehası... Ve kopmaz bir dostluk bağı. Çabuk bir zaferin kolaylıkla ortaya çıkaramayacağı nitelikler'' dedi.

"Bu kıyılarda zafer mümkün değildi"

Gillard, ''bulundukları bölgede zafer kazanılmadığını, ancak bu yerde zorlu bir ders çıkarıldığını ve anlam kazanıldığını'' belirterek, şunları söyledi:

''Anzaklar buradan zafer kazandıkları batı cephesine ve Filistin'e gittiler. Ve son tahlilde hüküm, 1915 yılı Anzak Günü'nden 1918 ateşkes gününe kadar geçen süre zarfında verilmelidir. Ve bugün Ben Roberts Smith'in burada olmasının oldukça güçlü bir şekilde gösterdiği gibi, bu yakın zamandaki çatışmalara kadar bir yüzyıldan fazla süredir aralıksız devam eden bir silahlı mücadele geleneğidir. Bu kıyılarda zafer mümkün değildi. Anzakların hiçbir zaman geçemeyecekleri bir sınavdı. Onlar daha büyük ve daha zorlu bir sınavı geçtiler. Avustralya İmparatorluk Kuvvetleri 1. Tabur'dan Teğmen Noel McShane'in gelecek kuşaklardan istediği gibi, 'Umarım Avustralya'da sizler, bizlerden utanç duymuyorsunuzdur. Biz kendi payımıza düşeni yaptık ve hiçbir şekilde suçlanmamalıyız'. Hayır. Hayır, biz sizlerden utanç duymuyoruz. Çünkü bu yerde hiçbir utanç yoktur. Gurur duyuyoruz. Müteşekkiriz. Ve hiçbir zaman unutmayacağız.''

Törende konuşmaların ardından ülke temsilcileri, Avustralya Anıtı'na çelenk koydu. Türkiye adına çelengi Çanakkale Valisi Güngör Azim Tuna bıraktı.

Saygı duruşunun ardından Türkiye ve Avustralya milli marşlarının çalındığı törene çok sayıda davetli katıldı.

Öte yandan Gillard, tören alanına gelişinde vatandaşları ile bir süre sohbet edip fotoğraflar çektirdi.