Yargıda Zaman Kontrolü İle Pembe Dosyalar Tarih Oluyor

MAHKEMELERDE yargı sürecini kısaltmak için başlatılan proje ile yıllardır adliyelerde kullanılan pembe dosyalar tarihe karışacak. 'Yargıda zaman kontrolü' olarak adlandırılan, AB'nin finanse ettiği, Adalet Bakanlığı ile Avrupa Konseyi tarafından uygulanan, 'CEPEJ-SATURN' projesi, pilot il olarak seçilen Erzurum'da uygulanmaya başladı. Yeni hazırlanan kırmızı- beyaz dosyalara suç için belirlenen süre, gecikme sebepleri, mahkemeye gidiş zamanı yazılacak ve bundan böyle soruşturma süresi en aza indirilecek. Hedeflenen sürede soruşturma tamamlanıp mahkeme açılmış olacak.

Ülkemizde yargılama sürecinin makul düzeye getirilmesini sağlamak için Avrupa Adaletin Etkililiği Komisyonu (CEPEJ) tarafından 2007 yılında SATURN merkezi oluşturuldu. Avrupa Konseyi'ne üye ülkelerde yargının etkililiğini ve verimliliğini artırmak amacıyla konsey tarafından kurulan CEPEJ ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6'ncı maddesindeki 'makul süre içerisinde adil yargılanma hakkı'nı ihlal etmelerinin önüne geçilmesi amaçlandı. Türkiye'de hayata geçirilen 'CEPEJ-SATURN' projesinde, HSYK tarafından Erzurum ve Amasya adliyeleri ile Ankara Bölge İdare Mahkemesi pilot seçildi. 1 Eylül günden itibaren uygulanmaya başlayan 'CEPEJ-SATURN' projesi daha sonra ülke genelinde yaygınlaştırılacak.

Finansmanı Avrupa Birliğince karşılanan, Adalet Bakanlığı ile Avrupa Konseyi tarafından uygulanan 'CEPEJ-SATURN' projesi ile yıllardır adliyelerde kullanılan pembe dosyalar da tarihe karışacak. Yeni hazırlanan kırmızı -beyaz dosyalarda, 'dosya raporlama' formu başlığı altında, soruşturma ve kovuşturma aşamaları tek tek yazılacak. Hazırlanan yeni dosyada soruşturma aşaması için belirlenen süre, gecikme sebebi, hedeflenen makul süre, düşünceler- öneriler, dosyanın mahkemeye geliş tarihi, hedeflenen karara bağlanma süresi, karar tarihi yer alıyor. Proje ile soruşturma ve kovuşturma süresi en aza indirilecek.

BAŞSAVCI APAÇIK: HEDEF SORUŞTURMA VE YARGILAMA SÜRECİNİ KISALTMAK

Projede 15 rehber ilkenin olduğunu ve bunu uygulayacaklarını belirten Erzurum Cumhuriyet Başsavcısı Ramazan Apaçık, konuyla ilgili şunları söyledi:

"Erzurum, mahkeme yönetimi zamanı anlamında pilot adliye seçildi. Bizim şöyle bir özelliğimiz var. Avrupa'da zaman yöntemi mahkemelerde uygulanmış bir model. Cumhuriyet Başsavcılıklarında uygulanmamış. Dolayısıyla Türkiye'de Erzurum ve Amasya, Avrupa'ya da örnek olacak. Buradaki asıl amacımız mahkemelerdeki yargılama sürecini kısaltmak. Savcılıktaki soruşturma sürecini kısaltıp vatandaşın en güzel, en kısa sürede ve etkin bir şekilde adalete ulaşmasını sağlamak. İlk etapta soruşturmada nerelerde tıkanıklık var, nerede bir aksaklık var, bunlarla ilgili bir alan taraması yaptık ve sorunları tespit ettik. Bunun çözümü için adımlar attık. 1 Eylül 2013 itibariyle projemizi başlatmış bulunuyoruz. Deneme süreci içerisinde Avrupa'daki konseyden gelen uzmanlar da bizimle zaman zaman istişare edip projenin nasıl yürüdüğünü değerlendirecek. Adliyemizin giriş kısmında ön bürolar oluşturduk. Buraya projedeki 15 rehber ilkemizi astık. Vatandaşlarımıza ve avukatlarımıza suça göre soruşturma süremizin ne kadar olacağına dair taahhüdümüz var. Amaç soruşturma ve yargılama sürelerini kısaltmak."

HP(KS/SS)

---- KUTU ----

HANGİ SUÇA NE KADAR SÜRE VERİLİYOR?

'CEPEJ-SATURN' projesine göre, 62 suç için verilen süreler şöyle:

- İhaleye fesat karıştırma: 250 gün

- Cinsel saldırı ve çocuğun cinsel istismarı, uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti, bilişim sistemine girme: 200 gün

- İşkence ve eziyet: 190 gün

- Kasten öldürme, rüşvet yeme, zimmet, rüşvet ve görevi kötüye kullanma: 180 gün

- Hakaret: 130/ 60 gün

- Taksirle ölüme neden olma, kasten yaralama, taksirle yaralama, güveni kötüye kullanma, resmi belgede sahtecilik, resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan, özel belgede sahtecilik: 120 gün

- Basın kanununu muhalefet, kaçakçılık kanununa muhalefet, fikir ve sanat eserleri kanununa muhalefet, markalar kanununa muhalefet: 100 gün

- Şantaj, haberleşmenin gizliliğini ihlal, dolandırıcılık, Cumhurbaşkanına hakaret: 90 gün

- Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma, konut dokunulmazlığını ihlal, hırsızlık, yağma, mala zarar verme, genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması, hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması, trafik güvenliğini tehlikeye sokma, imar kirliliğine neden olma, hayasızca hareketlerde bulunma, müstehcenlik, fuhuş, tefecilik, iftira, görevi yaptırmamak için direnme: 60 gün

- Çocuk düşürtme, düşürme veya kısırlaştırma, hakkı olmayan yere tecavüz, karşılıksız yararlanma: 50 gün

- Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alma: 35 gün

- Kooperatifler kanununa muhalefet: 30 gün.

PİLOT MAHKEMELER HANGİLERİ:

Erzurum Cumhuriyet Başsavcılığı

1. Ağır Ceza Mahkemesi, 3. Asliye Ceza Mahkemesi, 2. Asliye Hukuk Mahkemesi, 3. Asliye Hukuk Mahkemesi, İş Mahkemesi.