İşte Stalin’in Türkiye’yi işgal planı

ABD ve İngiltere’nin İkinci Dünya Savaşı sırasında Moskova yönetimiyle yaptığı müzakerelerin tutanakları, Josef Stalin liderliğindeki Sovyetlerin o dönemde Türkiye’den Kars ve Ardahan’ı talep ettiğini ve Boğazlarda üs istediğini ortaya çıkardı.

Bizzat, Stalin’in ağzından ifadeler içeren belgeler ayrıca, komünist liderin dünyanın çeşitli ülkelerinden Ermenileri Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’ne (SSCB) getirterek, işgal etmek istediği Doğu Anadolu’ya yerleştirmeyi amaçladığını ve bunu işgale haklı zemin oluşturmak için yaptığını gösteriyor. Söz konusu dokümanlar, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın “Foreign relations of the United States: Diplomatic papers” adlı yayınları içerisinde kamuoyuna açıldı.

Sovyetlerin Türkiye’den toprak ve üs istediği iddialarının varlığı bugüne kadar biliniyordu; ancak tartışmaya açık bir konuydu. ABD, İngiltere ve SSCB arasında 16-26 Aralık 1945’te Moskova’da düzenlenen dışişleri bakanları konferansının tutanaklarında bu iddialar Stalin’in ağzından doğrulanıyor. Tutanaklara göre, Moskova konferansı sırasında İngiliz ve Sovyet heyeti arasında 19 Aralık 1945 tarihinde, Kremlin Sarayı’nda bir görüşme yapıldı. Stalin, İngiltere Dışişleri Bakanı Ernest Bevin ve beraberindekileri kabul etti. İngiltere heyeti, bu görüşmenin tutanaklarını, ertesi gün Amerikan heyetine de verdi ve tutanaklar Amerikan arşivlerine girdi.

Stalin-Bevin arasında yapılan bu görüşmenin tutanağına göre, toplantıda önce Bakü petrolleri ve İran konuşuluyor, sonra Türkiye ele alınıyor. İngiltere Dışişleri Bakanı Bevin, şöyle diyor: “Türkiye ile ilgili sorun nedir? Biz Türkiye’nin müttefikiyiz ve bu sorunu anlamak istiyoruz.”

1922-1953 yılları arasında SSCB’yi yöneten Stalin ise bu soruya oldukça net bir cevap verererek, Boğazlarda üs kurmak ve Kars ile Ardahan’ı Sovyet sınırları içerisine katmak istediklerini söylüyor. Boğazların denetiminin Türkiye’ye bırakılmasından rahatsızlık duyduklarını ileten Josef Stalin, bu durumun Rusya açısından güçlük oluşturduğunu aktarıyor. SSCB lideri, Kars ve Ardahan konusunda da görüşlerini açıkça ortaya koyuyor.

1870’ten itibaren Çarlık Rusyası’nın denetimine giren Kars ve Ardahan’ın Kurtuluş Savaşı sonunda imzalanan 1921 tarihli Kars ve Moskova anlaşmalarıyla Türkiye’ye bırakıldığını hatırlatan komünist lider, “1921’de zayıftık, Türkiye bundan faydalandı, bu haksızlık giderilsin.” ifadelerini kullanıyor. 1921 öncesi sınırlara geri dönülmesini talep ediyor.

STALİN, PLANI TUTMAYINCA ERMENİLERİ SİBİRYA’YA SÜRMÜŞ

Sovyet liderin bu iddialarına Batı ülkeleri karşı çıkıyor. Resmi belgelere göre, ABD Dışişleri Bakanı James Francis Byrnes ile Moskova’da görüşen İngiltere Dışişleri Bakanı Bevin, “Sovyet politikası rahatsız edici” derken, Sovyetler Birliği ile bahsi geçen meseleler üzerinde mutabık kalmalarının mümkün olmadığını sözlerine ekliyor.

Amerikan tutanaklarına göre Josef Stalin, Türkiye’nin doğu şehirlerini ele geçirmek için dünyanın dört bir yanından Ermenileri Sovyet vatandaşlığı vererek Rusya’ya getirtiyor. ABD’nin Ankara Büyükelçisi Edwin C. Wilson’un 19 Aralık 1945’te Washington’a gönderdiği bir mesajda, bu durum açıkça gözükmekte. Büyükelçi, Ermenilerin SSCB’ye götürülmelerinin, ‘bunların ileride ilhak edilmesi planlanan Türk topraklarına yerleştirilmesi planının bir parçası olduğunu’ kaydetmiş. Bahsi geçen Ermeniler Türkiye’ye yerleştirilemeyince, Moskova yönetimi tarafından, “bunlar Batı ülkelerinden geldi, aralarında casus olabilir” gerekçesiyle Sibirya’ya sürülüyor.