Cenevre’de savaşsız çözüm
İran’ın nükleer programını sınırlamaya yönelik Cenevre’de süren görüşmeler, ‘çözüme ulaşılacağı’ konusunda umut verdi
İran’ın nükleer programını sınırlamaya yönelik Cenevre’de süren görüşmeler, 5+1 ülkelerinin dışişleri bakanlarının katılımıyla, ‘çözüme ulaşılacağı’ konusunda umut verdi. Batı yıllar sonra ilk kez İran’la imza atmaya hazırlanıyorBirleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi ve Almanya’nın (5+1), İran’ın nükleer programına ilişkin yürüttüğü müzakereler, üst düzey temaslarla Cenevre’de devam ediyor. Çarşamba günü daha alt düzeyde başlayan ve dün ABD, Çin, Rusya, Fransa, İngiltere ve Almanya Dışişleri Bakanları’nın katılımıyla daha ciddi bir boyut kazanan görüşmelerde, ‘tarihi bir anlaşmaya’ varılabileceği konuşuluyor.
İlk şart yakıt çubuğuAltı ay önce başlayan görüşmelerde, Tahran’ın uranyum zenginleştirme programını sınırlandırmayı kabul etmesi karşılığında, bu ülkeye Batılı devletler tarafından uygulanan yaptırımların hafifletilmesi öngörülüyor. İran ve 5+1 ülkelerinin üzerinde görüştüğü uzlaşma metninde ilk şart, Tahran elindeki yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş uranyum stokunu, ‘yakıt çubuğuna’ çevirecek.
Uranyum zenginleştirmeye sınırElindeki uranyumu yakıt çubuğuna çevirdikten sonra, artık uranyum zenginleştirme hakkı sınırlanacak olan İran’ın, en fazla yüzde 3.5 oranında zenginleştirme yapması isteniyor. Bu sayede Batı’nın korkusu olan Tahran’ın ‘atom bombası üretme ihtimali’ de ortadan kalkmış oluyor. Çünkü atom bombası üretimi için yüzde 90 oranında zenginleştirilmiş uranyum gerekiyor.
Arak reaktörü durdurulacakİran ile anlaşmaya varmak için Batı’nın koştuğu son şart Arak kentinde kurulacak ağır su reaktörü inşaasının durdurulması. Bunun yanısıra Uluslararası Atom Enerjisi’nin denetimlerine de kapısını açması istenen Tahran, bunun karşılığında kendisine uygulanan küresel ve tek taraflı yaptırımların sonlandırılmasını istiyor.