Tabur doktoronun kaleminden Çanakkale Savaşları: ''Koku dayanılmazdı''
Çanakkale Kara Savaşı'nın ilk ve son ateşkesi sırasında 1'inci Alay 3'üncü tabur doktorunun raporundaki detaylar, savaşın şiddetini yansıtıyor. Yüzbaşı Mehmet Cemal'in verdiği raporda, ''Koku dayanılmazdı. Askerler kokudan dolayı iş yapmaktan çekinmekteydi. Kimi zaman nasihatle, kimi zaman da zorlukla şühedanın defnini gerçekleştirdim. Açılan geniş çukurlara şüheda defnettirildi. Taşınamayacak durumda olanlar ise oldukları yere defnedildi'' ifadeleri yer alıyor.
Çanakkale Kara Savaşları'nın üzerinden 110 yıl geçmesine rağmen harp ceridelerinde yer alan çarpıcı detaylar dikkat çekiyor. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Atatürk ve Çanakkale Savaşlarını Araştırma Merkezi (AÇASAM) Müdür Yardımcısı Dr. İsmail Sabah, 19 Mayıs 1915'teki Türk taarruzunun ardından 24 Mayıs 1915 tarihinde gerçekleşen ateşkes sırasında şehit askerlerin toplanması sürecinde görev yapan 2'nci Tümen'e bağlı 1'inci Alay'ın 3'üncü Tabur doktoru Yüzbaşı Mehmet Cemal'in raporunun, yaşananları tüm açıklığıyla yansıttığını belirtti.
Dr. İsmail Sabah, taarruza katılan 42 bin Türk askerinden yaklaşık 10 bininin şehit ya da yaralı olduğunu, Türk kıtalarının üzerine 948 bin mermi atıldığını söyledi. Dr. Sabah, 3 Mayıs 1915 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk'ün Çanakkale Muharebeleri sırasında önemli bir emir verdiğini belirterek, "'Uhdemize tevdi edilen vazife-i namus ve vatanı eksiksiz yerine getirmek için bir adım dahi geri gitmek yoktur. Bu esnada uyku ve istirahat aramanın, bu uyku ve istirahatten yalnız bizim değil, bütün bir milletin mahrum kalacağını hepinize hatırlatırım' diyerek mücadelenin süreceğine dikkat çekmişti" dedi.
'İNGİLİZ UÇAKLARI TARAFINDAN FARK EDİLDİ'
Dr. Sabah, "Bu emrin ardından Harbiye Nazırı ve Başkumandan Vekili Enver Paşa'nın 5'inci Osmanlı Ordusu'na gönderdiği telgrafla, Gelibolu Yarımadası'nda sonuca ulaşmanın aciliyeti vurgulandı. Enver Paşa, 11 Mayıs'ta cepheyi ziyaret etti ve Mareşal Liman Von Sanders ile yaptığı görüşme sonrası Arıburnu'ndaki düşmana taarruz kararı alındı. Taarruzun 18 Mayıs'ı 19 Mayıs'a bağlayan gece saat 03.30'da, baskın tarzında ve sadece süngü kullanılarak yapılması planlandı. 2'nci Tümen'in cepheye intikali esnasında İngiliz uçakları tarafından fark edilmesiyle Anzak Kolordusu olası bir Türk taarruzu karşısında uyarıldı. Normalde şafak baskınına karşı saat 03.30'da silah başı yapan Anzak askerleri, o gece saat 03.00'te mevzide hazır bulunuyordu. Taarruz başladığında Anzak Kolordusu hazır şekilde beklemekteydi. Türk askeri baskın tarzında harekete geçtiğinde ise aynı anda bir felaket başladı. Çünkü Anzak askerleri gecenin karanlığı altında kendilerine doğru ilerleyen Türk askerlerine ateşe başladı" diye konuştu.
'ORTAYA ÇIKAN MANZARANIN DEHŞET VERİCİ'
Dr. Sabah, 2'nci Tümen harp ceridelerinde yer alan ifadeleri şöyle aktardı: "'Siperden çıkan derhal yuvarlanıyordu.' 2'nci Tabur Komutanı Binbaşı Cemil Bey, kızgın bir şarapnel parçasını eline almış ve siperin üstüne çıkarak, 'İşte evlatlarım, bunlar düşman kurşunu. İnsanı öldürmez.' hitab-ı kahramanesiyle efradı coşkuya getirmekteydi" dedi. Dr. Sabah, taarruzun ertesi sabah saat 10.00'a kadar sürdüğünü ve ortaya çıkan manzaranın dehşet verici olduğunu ifade etti.