Boşanma psikolojisi nasıl atlatılır?
Boşanmalar giderek artıyor. Yaşanma olasılığı arttıkça boşanma kararı-süreci ve boşanma sonrası yaşamla ilgili konular daha çok gündeme geliyor ve tartışılıyor. Psikolojik Danışman ve Aile Terapisti Fadime Yaslan’a boşanma sonrasında çiftlerin psikolojisinin nasıl değiştiğini sorduk.
Boşanmada kadınlar mı yoksa erkekler mi daha çok zorluk çeker?Boşanma nedeniyle yaşanan sorunlar, cinsiyet faktöründen daha çok kişinin toplumsal cinsiyet rolüne bağlı olarak edindiği kişisel, sosyal, ekonomik, duygusal ve kültürel edinimlere bağlıdır. Günümüzde kadınlar, eğitim düzeylerinin artması, ekonomik bağımsızlık kazanmaları, evlilik yaşının yükselmesine bağlı olarak olgunluk düzeylerinin, bilgi ve becerilerinin artması, evlilik öncesi yalnız yaşama deneyimlerinin olması, evlilik dışında sosyal bir yaşama sahip olmaları gibi kazanımlarla boşanmanın olumsuz etkileriyle daha kolay baş edebiliyorlar ve boşanmanın mağduriyetinden kurtulabiliyorlar.Boşanmanın zorlukları, kişinin yaşayacağı kayıpların derecesi, önemi, (statü, maddi ve duygusal kazanımlar, sosyal yaşam ve çevre, cinsellik vb…) bağımlı bir kişiliğe sahip olup olmamak, sosyalleşme düzeyi, boşanmaya hazır oluş düzeyi ve sorunlarla baş etme becerilerine bağlı olarak değişiyor.
Bütün bu koşulların ötesinde boşanmadan yaşanan zorluğun derecesini belirleyen en önemli etken boşanan kişinin eşine hissettiği duygunun yoğunluğudur. Yaşanan duygunun yoğunluğuna bağlı olarak bazı çiftlerde kadınlar daha çok zorlanırken bazı çiftlerde erkekler daha çok zorlanır. Erkekler kadınlar gibi boşanmanın getireceği kayıplar (çocuklar, statü, yalnızlık, sosyal olarak dışlanma vb.) ve yalnız yaşama becerilerine (yemek, ev işleri, kişisel bakım vb.) sahip olmama nedenleriyle zorluklar yaşarlar.Kadın ya da erkek eşine olan duygularını yitirmişse, evliliğin bitmesiyle yaşayacağı kayıpları tolere edebilecek donanıma ve becerilere sahipse boşanmadan daha az etkilenir.
Boşanma sonrasında boşanan çiftlerde pişmanlık yaşanıyor mu? Bazı boşanmalarda pişmanlıklar yaşanabilir, hatta boşanan eşler bir süre sonra yeniden evlenebilirler. Pişmanlık pek çok nedene bağlı olarak yaşanabilir. Boşanma sonrası yaşanan pişmanlık, çiftin etkin bir iletişime sahip olmadıkları ve sorun çözme becerilerinin yetersiz olması ile ilgili bir ipucu olarak değerlendirilebilir.Boşanma, çiftlerin ilişklerinde yaşanan sorunların eşlerden birisi ya da her ikisi tarafından tolere edilemez düzeye geldiğinde gündeme gelir. Eşler, evlilikte hayal kırıklıkları yaşamaya başladıklarında, etkin bir iletişime ve sorunlarla yüzleşme, sorun çözme becerilerine sahip değillerse sorunlar kronikleşmeye, çatışmalar artmaya, duygusal tatmin ve fiziksel yakınlık azalmaya başlar. Eşler birbirlerini sevmelerine rağmen sorunlarıyla baş etme konusunda çaresizlik ve umutsuzluk yaşamaya başlarlar.