İlk ''yerli ve milli'' kenevir tohumlarına tescil

Kenevir bitkisinin araştırmaları, Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Kenevir Araştırmaları Enstitüsü’nde devam ediyor. İki yıl önce tescil edilmesi için çalışmalara başlanan ‘Narlı’ ve ‘Vezir’ için süreç tamamlandı. Uygulanan testler sonunda tescillenen kenevirler, Türkiye’nin ilk yerli kenevir tohumları.

OMÜ Kenevir Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Selim Aytaç süreçle ilgili şu bilgileri verdi: “2013 yılında Türkiye’deki kenevirlerle ilgilenmeye başladık. Öncelikle Türkiye’de kenevir ekim alanlarının artırılması ve bunun ekonomiye kazandırılması için tescilli bir üretim modeline girmemiz lazım diye düşündük. Tescilli üretim modeli de sertifikalı tohumdan geçer. Bununla ilgili ülkemizde daha önce tescilli bir tohum söz konusu değildi. Tescil süreci uzun bir süreç. Bu sürece ilk olarak kurum imkanları ile başladık daha sonra yapmış olduğumuz çalışma TÜBİTAK tarafından kabul edildi. TÜBİTAK’ın sağlamış olduğu finansla OMÜ ve Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü ortak olarak bu çalışmaya girdik. 2019 yılının ocak ayında iki türün ön plana çıktığını gördük. Bunların tescil edilmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı’na başvuru yaptık. Birtakım testlerden geçtikten sonra ‘Vezir’ ve ‘Narlı’ adında iki adayımız tescil aldı. Şu an Türkiye’nin ilk yerli ve milli kenevirleri tescil olmuş oldu.”

Prof. Dr. Aytaç, ‘Narlı‘ ve ‘Vezir‘in kullanım alanlarına ilişkin şunları söyledi: “Narlı daha çok tekstil üretimi için uygun ince saplı, fazla uzamayan ancak ince ve kaliteli lif verebilen bir özelliğe sahip. Vezir’in ise tohum verimi yüksek ve tohumu kimyasal içerik bakımından, protein ve yağ oranı bakımından oldukça zengin. Kenevir çok yönlü kullanılan bir bitki. Bunun dışında biyo-polimer, biyokompozit ve biyoplastik gibi ürünlere dönüşümde daha avantajlı çeşitlerin geliştirilmesi lazım. Yine yasal sıkıntılar atlatılırsa gıda takviyesi olarak kullanımı gündemde olabilecek. Keneviri, kağıt sektöründe kullanabiliriz, bununla ilgili çeşitlerin geliştirilmesi lazım.”

Aytaç geliştirmeye yönelik çalışmalarının devam ettiğini belirterek iki yeni adaylarını olduğunu, 2024’ün başlarında bunlarında tescil alacağını beklentisi içinde olduklarını ifade etti.