Türkiye erken seçime mi gidiyor ?

Dokunulmazlıklarının kaldırılmasına ilişkin Anayasa değişikliğinin yürürlüğe girmesinden sonra ifade çağrısına uymadıkları gerekçesiyle gözaltına alınan ve tutuklanan HDP’li milletvekilleri için süreç şöyle işledi:

HDP’li vekiller, mayıs ayında dokunulmazlıkların kaldırılmasını öngören Anayasa değişikliği kapsamında soruşturulmaya başlandı. Düzenleme ile 55 HDP milletvekiline ait 511 dosyaya ilişkin dokunulmazlık kaldırıldı

Bu düzenleme ile dokunulmazlığı kaldırılan milletvekilleri, herhangi bir vatandaş gibi yargılama sürecine tabi oldu. Soruşturmalarını tamamlayan savcılıklar, vekilleri ifadeye çağırdı. HDP’liler, ifade vermeye gitmeyeceklerini açıkladı.

Diyarbakır, Şırnak, Hakkâri, Van ve Bingöl’ün de aralarında bulunduğu savcılıklar, HDP’li yöneticiler ve milletvekilleri hakkında gözaltı kararı verdi.

Mahkeme önüne çıkarılan HDP’li vekiller tutuklandı. Ancak tutuklanmaları, milletvekilliğinin düşmesi anlamına gelmiyor. Üyeliğin düşmesi için mahkûmiyet kararı verilmesi ve bu kararın kesinleşmesi gerekiyor.

Mahkûmiyet kararı Yargıtay’da onanıp kesinleştikten sonra TBMM Genel Kurulu’nda okunduğu zaman milletvekilliği düşüyor. HDP milletvekillerinin tutuklanması, Meclis aritmetiğini değiştirmeyecek. Vekiller, tutuklu yargılanırken maaşlarını alacak, soru önergeleriyle Meclis’in denetim faaliyetlerine uzaktan katılabilecek.

ARA SEÇİM OLABİLİR

HDP Grubu, tutuklama kararlarına karşı topyekûn istifa edip sine-i millete dönme kararı alabilir. Ancak bu durumda da vekillerin istifaları ancak genel kurulda kabul edilmesi durumunda geçerli olacak. Milletvekilleri hakkındaki yargılama sonucunda mahkûmiyet kararı kesinleşirse Meclis’te tablo değişecek. Mahkûmiyet kararları genel kurulda okunduğunda kendiliğinden vekillikleri düşecek.

Anayasa'nın 78'inci maddesine göre; Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliklerinde boşalma olması halinde, ara seçime gidiliyor. Ara seçim, her seçim döneminde bir defa yapılıyor ve genel seçimden otuz ay geçmedikçe ara seçime gidilemiyor. Ancak, boşalan üyeliklerin sayısı, üye tamsayısının yüzde beşini bulduğu hallerde, ara seçimlerinin üç ay içinde yapılmasına karar veriliyor Genel seçimlere bir yıl kala, ara seçimi yapılamıyor

Bir ilin veya seçim çevresinin, Türkiye Büyük Millet Meclisinde üyesinin kalmaması halinde, boşalmayı takip eden doksan günden sonraki ilk Pazar günü ara seçim yapılması gerekiyor.

Anayasaya göre; milletvekilliğinin kesin hüküm giyme veya kısıtlanma halinde düşmesi, bu husustaki kesin mahkeme kararının Genel Kurula bildirilmesiyle olur.