Formuna mekan ve zaman göre kavuş

Domuz gibi yemek… Çok yemek yemekten bahsedilirken genelde bu deyim kullanılır ancak doğrusu Japon balığı gibi yemek olmalı. Çünkü Japon balıklarını günde 18 kez besleyebilirsin ve her seferinde verileni yerler. Ta ki bağırsakları patlayıncaya kadar. İnsanlar da Japon balıkları gibidir. Yani açlık hissetmese bile yemek yiyebilir.

Cornell Üniversitesi’nde Beslenme ve Psikoloji Profesörü Doktor David Levitsky insanların özellikle bir arkadaşın evine yapılan ziyaretler ya da güzel bir restoranda akşam yemeği için buluşmak gibi bazı özel durumlarda yemek yeme konusunda baştan çıkmaya hazır olduğunu söylüyor: “Bu tür durumlarda tüm duyular harekete geçer; özellikle de diyet yapıyorsan. Böyle zamanlarda kendini âleme hazırlamış oluyorsun.” Japon balığı olmadığın için şanslısın çünkü kelimenin tam anlamıyla “pisboğazlık” yaptığın zaman kendini durdurabiliyorsun. Tehlikeli sulara girdiğini hissettiğin zaman tavsiyelerimizden sana uygun olanını seç ve uygula.

Ofiste mesaiye kaldın…

Baştan çıkarıcı
Cüzdanında ne kadar bozuk para varsa hepsini kapıp en yakın markete koşmak.

Kurtuluşun burada
Ofisteki çekmecende lif yönünden zengin atıştırmalıklar depola. Clemson Üniversitesi’nde görevli olan Yemek Bilimi Profesörü olan Doktor Beth Kunkel, abur cubur tükettiğin zaman kana ani bir şekilde karışacak olan şekerin aksine lifli yiyeceklerden alacağın glikozun daha yavaş etki edeceğini söylüyor. Bu da seni daha uzun süre enerjik tutacak. Ayrıca beyin fonksiyonlarını hızlandıracak ve üretkenliğini arttıracak bir yöntem. En azından bademli Snickers gibi bir atıştırmalık seçmeye özen göster. Hem kalp dostu bademle birkaç gram protein almış olursun.

Bir partiye katıldın…

Baştan çıkarıcı
Önüne koydukları bir kâse dolusu cipsi dip sosa batırarak tek başına bitirmeye “hayır” diyememek.

Kurtuluşun burada
Partiden bir saat önce bir elma ye. Bu seni partiye gittiğinde her şeye saldırıp oburluk yapamayacak kadar tok tutacak. Elma, pektin ve lif içerdiği için hazmı yavaşlatır. “Böylece açlığını bir süreliğine de olsa ertelemiş olacaksın” diyor Executive Health Exams International’da Başkan Yardımcısı Doktor Susan Spear. Parti boyunca sürekli birileriyle sohbet eder halde takılırsan ağzın da sürekli olarak kelimelerle dolu olacak; sosa batırılmış cipslerle değil.

Güzel bir restorandasın

Baştan çıkarıcı
Garson masaya gelip de “Başka bir içecek ya da tatlı arzu eder misiniz efendim?” diye sorduğunda “Tabii ki!” diye yanıt vermek.

Kurtuluşun burada
Bir 500 kalori daha almayı göze alıp alamayacağını düşün. Ve hemen akıllıca bir karar ver. Şikago’daki American Bartending School’da eğitmenlik yapan ve 18 yıllık barmenlik geçmişi bulunan Liz Marstellar şunu tavsiye ediyor: “Tercihini tatlı olan bir içkiden yana kullan.” Bir dilim cheesecake 257-400 kaloriyken bir kadeh tatlı şarap sadece 165 kalori.

Sağlıklı besinler bulunan bir dükkânda alışveriştesin

Baştan çıkarıcı
İstediğin her şeyi alıp oradan uzaklaşmak… Ne de olsa hepsi sağlıklı besin ve hepsi de senin için çok yararlı değil mi?

Kurtuluşun burada
Ne yazık ki etiketinde “organik”, “doğal” ve “buğdaylı” yazan her şey “Bunlardan istediğin kadar yiyebilirsin” anlamına gelmiyor. “Kullanılan kimyasallar ve pestisitlere göre organik besinlerin de bir standardı var ve bu az kalori veya düşük yağlı besinler anlamına gelmiyor” diyor American Dietetic Association’ın sözcüsü, araştırmacı Roberta Anding. Ve ekliyor: “Ayrıca tamamen doğal olup, sağlığın için hiç de yararlı olmayan ürünler de var. Örneğin Hindistan cevizi yağı bunlardan birisi çünkü doymuş yağ oranı gerçekten çok yüksek.” Aldığın şeylerin etiketlerindeki besin değerleri tablolarına dikkatlice bakmalısın. Son olarak eğer karışık tatlardan oluşan bir içecek almak istiyorsan (örneğin 600 kalorilik olanlardan) bunu yemeğin yanında içecek olarak değil tek başına bir öğün yerine geçeceğini bilerek tüket.

Televizyon izliyorsun

Baştan çıkarıcı
Derin dondurucudan çıkardığın dondurmayı kaşıklayarak kanepeye yayılmak… Londra’daki Institute of Neurology tarafından yürütülen bir araştırmaya göre 40 inç’lik ekranı bulunan plazma TV gibi belli başlı görüntü, ses ve diğer uyaranların mide kazınmasını tetikleyici bir etkisi bulunuyor. Beynin bununla ilgilenen kısmına “orbitofrontal korteks” deniyor ki beynin bu kısmı aynı zamanda bir şeyleri elde etme ve otomobil kullanmayla alakalı olan bölümü. Yani akşam yemeğinden kalkalı bir saat bile olmamışken TV karşısında oturuyorsan beynin midenin kazındığı konusunda harekete geçiyor.

Kurtuluşun burada
Bu alışkanlıktan kurtulmak için kendini TV izlerken ilgilenecek yeni şeyler konusunda eğitmelisin. Bir yandan e-posta’larını kontrol etmek ya da tırnaklarına oje sürmek gibi zararsız aktivitelere yönelebilirsin. Ancak “Aşk-ı Memnu” seni ille de bir şeyler yemen konusunda dürtükleyip duruyorsa en azından atıştırmalıkları az kalorili olanlardan seçmelisin. Hafif bir sandviç belki de bir fincan yeşil çay daha da iyi bir seçim olacaktır. Çay, tokluk hissi yaratmasına ek olarak Geneva Üniversitesi’nin yaptığı araştırmalardan birine göre içerdiği antioksidanlar sayesinde kalori yakmanı da hızlandırır.

Çocukların yemek saati

Baştan çıkarıcı
Tabaklarında bıraktıkları patates kızartması ve çıtır tavuk parçalarının ziyan olmasını engellemek ve hepsini bir güzel mideye indirmek…

Kurtuluşun burada
Hiç düşünmeden çöpe doğru ilerle. Pas geçme. Ekstradan 200 kalori almanın alemi yok. St. Louis Üniversitesi Beslenme ve Diyet Bölüm Başkanı Doktor Millie Mattfeldt’in görüşüne göre çocukların bitiremediği ve beklediği takdirde tüketilemeyecek olan yiyeceklerin anında atılması gerekiyor. Evde çocuklar yer düşüncesiyle abur cubur da bulundurmaman gerekiyor. Çünkü bu abur cuburlar seni de baştan çıkarıyor. M&M yerine kalsiyum yönünden zengin bir şeyler al; örneğin sütlü çikolata ya da az yağlı yoğurt olabilir. Tennessee Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre günde alacağın her 1.800 mg’lık kalsiyum karşılığı olarak 80 kaloriyi vücuduna almayı engellemiş oluyorsun.

Erkek arkadaşınlasın

Baştan çıkarıcı
Bir oturuşta Lay’s paketini bitirmek… O yapabiliyorsa sen neden yapamayasın?

Kurtuluşun burada
“Yemek konusunda asla partnerini yakalamaya çalışma.” Bunlar Your Diet is Driving Me Crazy kitabının yazarı Cynthia Sass’ın sözleri. “Evet, bu pek adil değil ama erkekler daha çok kalori yakmaya meyilli oldukları için senden daha fazla alabilmeleri normal.” Dinlenirken bile senden yüzde 30 daha fazla kalori yakabiliyorlar. Sistemdeki açık ise şu: Sevgilinle birlikte koca bir Lay’s paketinin içine dalmadan önce tamamen doğal ve şekersiz bir çorba kaşığı fıstık ezmesi ye. Illinois Üniversitesi’nin yakın zamanda yaptığı araştırmalardan birine göre “tekli doymamış yağ” olarak adlandırabileceğimiz özelliğe sahip besinlerden yemekten önce tüketenler, tüketmeyenlere oranla yüzde 25 daha az kalori alıyor. Pizza sipariş ettiğiniz zaman onun için yarısını sucuklu ya da salamlı senin için ise yarısını vejetaryen söylemeyi teklif et.

Sinemadasın

Baştan çıkarıcı
Mümkün olan en büyük boy patlamış mısırdan almak…

Kurtuluşun burada
Yağlı bir paket patlamış mısırda 1.500 kalori ve 116 gr yağ bulunuyor. Aynı paket yağsız olduğu zaman bile hâlâ 1.150 kalori ve 76 gr yağa sahip. Bir avuç dolusu patlamış mısırı bir avuç dolusu bademle değiş tokuş etmeyi deneyebilirsin. City of Hope National Medical Center’ın bulgularına göre altı ay boyunca her gün günde 85 gr (70 adet) badem yemek (aynı zamanda bu süre boyunca düşük kalorili bir diyet programı takip ediliyorsa) kilonun yüzde 18’ini vermeye sebep oluyor. Çalışmayı yürüten araştırmacı Doktor Michelle Wien “Badem, protein ve lif yönünden çok zengin olan bir yemiştir ki bu da insanın tok hissetmesi için gerekli olan en önemli iki şey” diyor. Diğerlerinden farklı olarak bademin daha fazla çiğnenmesi gibi bir özelliği var ki bu da kişinin çenesini yoruyor. Böylece daha az tüketiliyor. Sadece 35 tane yedikten sonra kendini doymuş hissetmenin sebebi bu.

Alemciler dikkat!

19.00’dan  23.00’e
İnsanlar gün içinde en çok bu saatler arasında “aşırı” yemek yiyor.
Kaynak: nutricise.com anketi

44
Sinemaya girerken patlamış mısırın L boyundan değil de XL boyundan alırsan yüzde 44 daha fazla yemiş olacaksın.
Kaynak: Illinois Üniversitesi Yemek ve Markalar Laboratuarı

200
Ekstra kalori = Fast food yediğin günler alacağın fazladan kalori sayısı.
Kaynak: International Journal of Obesity

93
Günde bir ile iki buçuk saat arası televizyon izleyenlerin günde bir saat izleyenlere göre aşırı kilolu olma ihtimalleri.
Kaynak: Deakin Üniversitesi

15 – 20 arası
Yemek yedikten 15-20 dakika sonra beynin doyduğunu anlıyor.
Kaynak: Psychology Today

30
Her gün iki kadeh ve daha fazlasını içen ağır alkolikler, hiç içmeyenlere oranla yüzde 30 daha fazla kalori alıyor.
Kaynak: Psychology Today

460
International House of Pancakes’te iki kaşık maple şurubunun sahip olduğu toplam kalori sayısı.
Kaynak: American Journal of Clinical Nutrition

Women'sHealth/ Duygu Ersoy