Demir Eksikliği Anemisi Nedenleri

Hemoglobin, kırmızı kan hücresine kırmızı rengini veren kan hücrelerinin bir parçasıdır. Aynı zamanda, kırmızı kan hücrelerinin vücutta oksijenli kan taşıyabilmesini sağlamaktadır.

Demir eksikliği anemisi neden olur? Vücut için gerekli olan demirin alınmaması veya çok fazla demir kaybedilmesi durumunda, sağlıklı kan sistemi için yeterli miktarda hemoglobin üretilememektedir ve sonuç olarak da, demir eksikliği anemisi gelişmektedir.

Demir eksikliği anemisinin nedenleri daha ayrıntılı olarak şöyle açıklanabilmektedir:

Kan Kaybı

Demir kandaki kırmızı kan hücrelerinin içinde bulunmaktadır. Yani kişi kan kaybettiği zaman bir miktar demir de kaybetmektedir. Bu nedenle, özellikle kadınlar ağır regl dönemlerinde çok fazla kan kaybetmektedir, bu da demir eksikliği anemesine yol açabilmektedir.

Bir peptik ülser, hiatal herni (mide fıtığı), kolon polipi veya kolorektal kanser gibi vücutta yavaş, kronik kan kaybına, dolayısıyla da demir eksikliği anemisine neden olabilmektedir.

Gastrointestinal kanamalar, özellikle de aspirin gibi bazı ağrı kesicilerin düzenli olarak kullanılmasından kaynaklanabilmektedir.

Son Dönem Böbrek Yetmezliği

Kronik böbrek hastalığı olan kişilerde sıklıkla demir eksikliği anemisine neden olabilecek proton pompa inhibitörleri, antikoagülanlar veya kan incelticiler gibi başka ilaçlar da kullanılmaktadır. Proton pompa inhibitörleri demir emilimini engellemektedir. Kan incelticiler ise mide-bağırsak kanalında kanama olasılığını artırmaktadır.

İnflamasyon

Konjestif kalp yetmezliği veya şişmanlıktan kaynaklanan iltihaplanmalar sağlıklı kan sistemine etki edebilmektedir. Bu kronik durumlar, demir eksikliği anemisine neden olabilen inflamasyona yol açabilmektedir.

Demir İçeren Gıdaların Az Tüketilmesi

Demir, düzenli olarak yenilen yiyeceklerden vücuda temin edilmektedir. Demir içeren gıdaların çok az tüketilmesi, zamanla vücutta demir eksikliğine yol açabilmektedir.  Demir açısından zengin gıdaların örnekleri arasında ise et, yumurta, yeşil yapraklı sebzeler ve demir takviyeli gıdalar bulunmaktadır. Doğru büyüme ve gelişme için bebekler ve çocuklar da gıdalardan demir almaya ihtiyaç duymaktadır.

Demirin Emilememesi

Yiyeceklerden vücuda temin edilen demir, ince bağırsaktan kan dolaşımıyla emilmektedir. Çölyak hastalığı gibi bir bağırsak rahatsızlığının söz konusu olması durumunda, bağırsakların sindirilen gıdalardan besinleri emebilme yeteneğini de etkilenmektedir, bu da demir eksikliği anemisine yol açabilmektedir. İnce bağırsakların bir kısmı cerrahi olarak alınmışsa, bu demir ve diğer besin maddelerini emebilme yeteneğini engelleyebilmektedir.

Hamilelik

Demir takviyeleri almayan birçok hamile kadın demir eksikliği anemisi yaşayabilmektedir. Bunun nedeni, demir depolarının annenin artan kan hacmine hizmet etmenin yanı sıra büyüyen fetus için de bir hemoglobin kaynağı olmasıdır.

Demir Eksikliği Anemisi Risk Faktörleri

Aşağıda sıralanmış olan koşullara sahip olan insanlarda demir eksikliği anemisinin gelişme riski daha fazla olabilmektedir. Demir eksikliği anemesi risk faktörleri ise şunlardır:

Kadınlar: Kadınların anemi geliştirme riski daha fazladır. Bunun nedeni, kadınların regl dönemlerinde kan kaybetmeleridir. Kan kaybı da demir eksikliği anemisine yol açmaktadır.

Bebekler ve çocuklar: Özellikle, çok az bir kiloyla doğanlar veya erken doğmuş bebekler, anne sütünden veya formülden yeterli miktarda demir almayan bebekler demir eksikliği riski altında olabilmektedir. Çocukların büyüme süreçleri sırasında ekstra demir almaları gerekmektedir. Çocuğunuz sağlıklı ve çeşitli bir diyetle beslenmiyorsa, demir eksikliği anemisi riski altında olabilmektedir.

Vejeteryanlar: Et yemeyen kişilerin, demir bakımından zengin başka yiyecekler yemedikleri takdirde demir eksikliği anemisi riski daha fazla olabilmektedir.

Kan bağışı yapanlar: Kan bağışı yapmak demir depolarının tüketmesine yol açabilmektedir. Bu nedenle, düzenli olarak kan bağışlayan kişilerin demir eksikliği anemisi geliştirme riski artabilmektedir. Kan bağışından sonra oluşan düşük hemoglobin seviyeleri, daha fazla demir açısından zengin gıdalar tüketilerek yükseltilebilmektedir. Düşük hemoglobin nedeniyle kan bağışlayamayacağınız söylenirse, bu durumu doktorunuza bildirmenizde fayda vardır.

Demir Eksikliği Anemisi Nedir?

Demir, kandaki oksijeni taşıyan bir molekül olan hemoglobin üretimi de dahil olmak üzere birçok vücut fonksiyonunun korunmasında oldukça önemlidir. Kan sisteminde bulunan demir, ayrıca sağlıklı hücreleri, cildi, kılları ve tırnakları korumak için de gereklidir.

Yediğiniz besinlerden gelen demir, mide bağırsak yolunu oluşturan hücreler tarafından vücuda emilmektedir. Vücut tüketilen gıdalardaki demirin sadece küçük bir kısmını emmektedir. Demir daha sonra kan dolaşımına iletilmekte, burada transferrin adı verilen bir protein ona yapışmakta ve demiri karaciğere vermektedir.

Sonrasında demir, karaciğerde ferritin olarak depolanmakta ve kemik iliğinde yeni kırmızı kan hücrelerini yapmak için gerektiği gibi serbest bırakılmaktadır. Kırmızı kan hücreleri artık çalışamadığında (dolaşımdaki yaklaşık 120 günden sonra), dalak tarafından yeniden emilmektedir. Bu süreçten sonra eski hücrelerden gelen demir de vücut tarafından geri dönüştürülebilmektedir.

Anemi, vücudun yeterince sağlıklı kırmızı kan hücrelerine sahip olmadığı bir durumdur. Pek çok anemi çeşidi bulunmaktadır. Bunlardan biri olan demir eksikliği anemisi ise vücudunuzda yeterli miktarda demir bulunmadığında oluşmaktadır. Demir eksikliği anemisi en yaygın anemi formudur.

Demir Eksikliği Anemisi Tedavisi

Demir eksikliği anemisi nasıl geçer? Demir eksikliği anemisi diğer bir tıbbi nedenden kaynaklanıyorsa, uygulanacak olan tedavi öncelikli olarak tıbbi nedene odaklanacaktır. Diğer yandan, anemi geçirdikten sonra ülser veya ağır regl dönemlerinin yaşanması durumunda da, doktorunuz mutlaka tedavi görmenizi önerecektir.

Eğer kan tahliliniz kırmızı kan hücresi sayınızın düşük olduğunu gösteriyorsa, vücudunuzda eksik olan demiri tedarik etmek için demir tabletleri reçete edilmektedir. Reçeteli tabletler, eczanelerde ve süpermarkette alabileceğiniz takviyelerden daha güçlüdür. Bu ilaçları yaklaşık olarak, 6 ay boyunca almanız gerekecektir.

Demir Eksikliği Anemisi İçin Hangi Doktora Gidilir?

Doktorların hemen hemen hepsi anemiyi teşhis ve tedavi edebilmektedir. Bununla birlikte, nedeni bulma ve iyileştirme yolculuğu sırasında, anemi olan bir hasta muhtemelen bir gastroenterolog (sindirim sistemi hastalıkları uzmanı) veya hematolog (kan hastalıkları uzmanı) tarafından tedavi edilecektir.

acil.net