Vitaminler hakkında ne biliyorsunuz?

Görme bozukluğu, kansızlık, stres, uykusuzluk, cilt problemleri… Memorial Etiler Tıp Merkezi Dahiliye Bölümü’nden Uzman Doktor Murat Görgülü, “Vitaminler büyüme, hücre yenilenmesi ve enerji üretimi için vücuda gerekli olan maddelerdir. İnsan vücudunda sentezlenemez; sentezlense bile yeterli olamadığı için dışarıdan gıdalar veya preparatlar yardımıyla alınması gerekir” diyor.

Vitaminler yağda eriyen (A, D, E, K Vitaminleri) ve suda eriyen (B Vitamini grupları, C Vitamini gibi) olarak iki gruba ayrılır. Hangisinin ne işe yaradığını bilmelisin:

A VİTAMİNİ: Havuç, ıspanak, marul, portakal, erik, maydanoz, kereviz gibi meyve ve sebzelerde bulunur. Eksikliğinde özellikle “gece körlüğü” dediğimiz görme bozukluğu, cilt, tırnak ve saçlarda bozulma görülür.

D VİTAMİNİ: Süt, süt ürünleri ve balıkta bulunur; bir miktar da güneş ışığından cilt yoluyla sentezlenir. Eksikliğinde “osteomalazi” denen kemik hastalığı görülür.

E VİTAMİNİ: Kuru yemişlerde ve sıvıyağlarda bulunur. Antioksidan etkisi vardır. Eksikliğinde kansızlık görülür.

K VİTAMİNİ: Yeşil sebzeler, çay ve karaciğerde bulunur. Bir miktar da bağırsak bakterileri tarafından üretilir. Eksikliğinde kanın pıhtılaşması bozulur ve kanamalar olur.

C VİTAMİNİ: Özellikle turunçgillerde bulunur, yeşil sebzeler ve patateste de vardır. Eksikliğinde ciltte bozulma, yaralarda geç kapanma, enfeksiyonlarda ağırlaşma görülebilir.

B1 VİTAMİNİ: Yumurta ve karaciğerde bulunur. Yetersizliğinde iştahsızlık, kas güçsüzlüğü, birçok değişik cilt hastalığı görülebilir.

B2 VİTAMİNİ: Tahıl ürünleri, et ve karaciğerde bulunur. Eksikliğinde kansızlık, ağız kenarı yaraları, sinir hastalığı ve cilt hastalıkları görülür.

B3 VİTAMİNİ: Et, balık ve kuru yemişlerde bulunur. Eksikliğinde “pallegra” denilen cilt ve sinir hastalığı görülür. Ayrıca sindirim bozuklukları oluşur.

B5 VİTAMİNİ: Karaciğer, yumurta, baklagiller ve bazı sebzelerde bulunur. Yetersizliğinde yorgunluk, kas ağrıları ve güçsüzlüğü, çarpıntı, terleme, mide ağrısı, kusma, ishal, uykusuzluk, stres ve sinirlilik sıkça görülür. Ayrıca egzama ve alerji gibi cilt hastalıklarında da artış gözlenir, enfeksiyonlar daha ağır seyreder.

B6 VİTAMİNİ: Et, sebze ve tahıllarda bulunur. Protein metabolizmasının temel vitaminidir. Yetersizliğinde kas ağrıları, güçsüzlük, kansızlık, ağız ve göz çevresinde yaralar gözlenir.

B12 VİTAMİNİ: Kırmızı et ve karaciğerde bulunur. DNA metabolizmasının temel vitaminidir. Eksikliğinde kansızlık, sinir sisteminde bozulma, dengesizlik gözlenir.

FOLİK ASİT: Bir çeşit B Vitaminidir. Yeşil sebzeler, bira mayası, karaciğer ve yumurtada bulunur. Eksikliğinde kansızlık, hâlsizlik, kas ağrıları gözlenir.