Kronik Böbrek Yetmezliği Nedenleri

Kronik Böbrek Yetmezliği Nedenleri
Güncelleme:

Kronik böbrek yetmezliği, bir hastalık veya durum sonucu böbreklerin fonksiyonlarını kaybetmesiyle ortaya çıkmaktadır.

Kronik böbrek yetmezliği birkaç ay veya yıl içinde böbrek hasarının daha da kötüleşmesine neden olmaktadır.

Kronik böbrek yetmezliği neden olur? Kronik böbrek yetmezliğine neden olan hastalıklar ve durumlar şunları içermektedir:

Diyabet

Diyabet ya da diğer adıyla şeker hastalığı, kronik böbrek yetmezliğinin bilinen en yaygın nedenidir. Diyabet, böbreklerin kan filtreleme sisteminin bir parçası olan glomerülerdeki (böbreklerde kanın süzüldüğü kılcal damar yumağı) kan dolaşımını etkileyebilmekte ve kronik böbrek yetmezliğine yol açabilmektedir. Diyabet hastası olan kişinin kronik böbrek yetmezliği geliştirme riski artıran diğer faktörler şunlardır:

  • Yüksek tansiyon
  • Zayıf glikoz kontrolü
  • Ailede böbrek hastalığı öyküsü

Tip 1 Diyabet

  • Böbrek fonksiyonlarında meydana gelen değişiklikler, kişiye diyabet tanısı konduktan 2-5 yıl sonra başlayabilmektedir.
  • Tip 1 diyabet teşhisi konan kişinin yaklaşık olarak 10-30 yıl sonra, geç evre böbrek hastalığı geliştiği tahmin edilmektedir.

Tip 2 Diyabet

  • Tip 2 diyabette böbrek yetmezliği, tip 1 diyabete benzer bir zamanla gelişebilmektedir.

Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon)

Hipertansiyon ya da diğer adıyla yüksek tansiyon, kronik böbrek yetmezliği nedenlerinden diyabetten sonra gelen en yaygın nedendir.

Yüksek tansiyon, böbrekler de dâhil olmak üzere vücutta bulunan tüm kan damarlarının zayıflamasına yol açabilmektedir. Bu sonuç olarak, böbreklerin fonksiyonlarını kaybetmesine sebebiyet vermektedir.

Böbreklerin içinde bulunan kan damarlarının hasar görmesi ekstra sıvıların ve atıklarından vücuttan atılmasını zorlaştırmaktadır. Vücutta kalan ekstra sıvının kan basıncını yükselttiği düşünülmektedir. Dolayısıyla, böbreklerin fonksiyonlarını yapamaması kan başını yükseltmekte, kan basıncının yüksek olması ise kronik böbrek yetmezliğinin bir işareti olarak görülmektedir.

Glomerüler Hastalıklar

Kronik böbrek yetmezliğinin bir diğer nedeni ise kişinin sahip olduğu glomerüler hastalıklardır.

Glomerüller her böbrekte bulunan ve kanın temizlenmesini sağlayan küçük filtrelerdir. Glomerüler hastalıklar bu önemli filtrelere hasar verebilmektedir. Sonuç olarak da, böbrekler atıkları ve sıvıları uygun bir şekilde filtreleyememektedir.

Glomerüler hastalıklar atık kanın birikmesi sonucu oluşmaktadır. Kan, vücuttaki ekstra sıvıyı emme yeteneğini kaybettiği zaman, özellikle ellerde ve ayak bileklerinde ödem meydana gelmektedir. Böbreğin filtreleme sistemindeki bu bozukluklar sonunda böbrek yetmezliğine yol açabilmektedir. (5)

Polikistik Böbrek Hastalığı

Polikistik böbrek hastalığı genellikle ailesinde polikistik böbrek hastalığı geçmişi bulunan bireylerde ortaya çıkmaktadır ve kronik böbrek yetmezliğine yol açabilmektedir.

Bu hastalık sırasında böbreklerde kist oluşmaktadır ve bu kistler su ile doludur. Çok fazla kistin gelişmesi durumuna böbrek büyüyebilmekte ve fonksiyonunu kaybedebilmektedir. (6)

Kronik Böbrek Yetmezliği Risk Faktörleri

Bazı faktörler kronik böbrek yetmezliği geliştirme riskini artırabilmektedir:

  • Ailenizdeki bireylerinde böbrek hastalığı geçmişi olması
  • 50 yaşından büyük olmak
  • Diyabet
  • Yüksek tansiyon
  • Kalp-damar hastalığı
  • Böbrek veya üreter tıkanıklıkları
  • Aşırı kilo ya da obezite
  • Lupus
  • Afrikalı Amerikalı, İspanyol veya Yerli Amerikalı kökenli olma (bazı etnik kökenler diyabet ve yüksek tansiyona daha yatkındır)
  • İbuprofen, naproksen veya asetaminofen ile ilaçların aşırı kullanımı
  • Yasadışı maddelerin kullanımı

Kronik Böbrek Yetmezliği Nedir?

Kronik böbrek yetmezliği, böbreklerin hasar görmesi ve kanı gerektiği şekilde filtrelememesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Hastalığa kronik olarak tanımlanması, böbreklerin uzun bir süre içinde yavaş yavaş hasar almasıdır. Bu hasar vücutta atıkların oluşmasına yol açmaktadır. Kronik böbrek yetmezliği ayrıca diğer sağlık sorunlarına da neden olabilmektedir.

Böbreklerin görevi vücuttaki fazla sıvıyı filtrelemek ve idrarla vücuttan atılmasını sağlamaktır. Vücudun düzgün çalışmasını sağlamak için, böbrekler kan içinde dolaşan kalsiyum, fosfor, sodyum ve potasyum gibi tuzları ve mineralleri dengelemektedir. Aynı zamanda kan basıncını kontrol etmeye, kırmızı kan hücrelerini hazırlamaya ve kemikleri güçlü tutmaya yardımcı olan hormonları da üretmektedir.

Böbrek hastalığı zamanla kötüleşmekte ve böbrek yetmezliğine neden olmaktadır. Bu nedenle, böbrek hastalığına en erken şekilde tanı konması sağlığın seyri için oldukça önemlidir. Böbreklerin yetmemesi durumunda, sağlığın koruması için diyaliz veya böbrek nakli düşünülmektedir.

Kronik Böbrek Yetmezliği Tedavisi

Kronik böbrek yetmezliği nasıl geçer? Kronik böbrek yetmezliğini iyileştirmek için uygulanabilecek bir tedavi bulunmamaktadır, ancak pek çok tedavi yöntemi belirtilerin hafifletilmesine ve kötüleşmesine engel olunmasını sağlayabilmektedir. Uygulanan tedavi kronik böbrek yetmezliğinin ne kadar ilerlediğine bağlı olarak şekillenmektedir.

Kronik böbrek yetmezliği durumunda yardımcı olabilecek tedavi yöntemleri şunlardır:

Yaşam tarzınızdaki değişiklikler: Mümkün olduğunca sağlıklı yaşam üzerine odaklanmaktadır.

İlaç: Yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol gibi ilişkili sorunları kontrol etmeyi amaçlamaktadır.

Diyaliz: İleri (evre 5) kronik böbrek yetmezliğinde gerekli olabilecek bazı böbrek fonksiyonlarının yerine getirilmesini sağlayan bir tedavi yöntemidir.

Kronik böbrek yetmezliği ameliyatı / Böbrek nakli: İleri (evre 5) kronik böbrek yetmezliği durumunda gerekli olabilir.

Kronik Böbrek Yetmezliği İçin Hangi Doktora Gidilir?

Kronik böbrek yetmezliği tanısı ve tedavisi için nefroloji bölümüne başvurulmaktadır.

faydalarizararlari.com