Karaciğer Kanseri Nedenleri

Genellikle, karaciğer kanseri vakaları daha öncesinde siroz hastalığıyla mücadele etmektedir. Siroz geliştiren hastanın karaciğerleri bütün görevlerini tam olarak yerine getirememektedir.

Kanser, vücudun belirli bölgelerinde anormal ve kontrolsüz bir şekilde büyümeye başlayan hücreler sonucu oluşmaktadır. Kontrolsüz bir şekilde büyümeye devam eden bu hücreler birikerek tümörü meydana getirmektedir.

Kanser çeşitlerinde bilinmeyen taraf ise hücrelerin neden böyle anormal bir büyüme sürecine girdiğiyle ilgilidir. Diğer yandan, pek çok risk faktörü ile bu durum açıklanmaya çalışılmaktadır. Siroz da karaciğer kanseri risk faktörleri arasında en sık karşılaşılanıdır.

Bununla birlikte, siroz hastalığı bulunan her hastanın karaciğer kanseri geliştireceği sonucuna varılmamaktadır. Siroz hastalığı bulunmayan kişilerin de karaciğer kanseri geliştirme riski bulunmaktadır.

Karaciğer kanserine yol açabilen diğer risk faktörleri ise şöyle açıklanabilmektedir:

·         Hepatit B Enfeksiyonu

Kronik hepatit B enfeksiyonu, karaciğer kanseri gelişiminde önemli bir risk faktörü oluşturmaktadır. Özellikle, Afrika ve Asya ülkelerinde önde gelen karaciğer kanseri nedenleri arasında gelmektedir. Hepatit B enfeksiyonu bulunan kişilerin yaklaşık olarak yüzde 95'i bu enfeksiyondan arınabilmektedir, ancak geriye kalan yüzde 5'te bulunan kişiler kronik taşıyıcı olmaktadır. Bu kişilerin diğerlerine oranla karaciğer kanseri geliştirme riski daha yüksektir.

·         Hepatit C

Hepatit C de tıpkı Hepatit B enfeksiyonu gibi karaciğer kanserinde önemli bir risk faktörü olarak görülmektedir. Ancak, hepatit B enfeksiyonun aksine birçok insanın vücudun temizlenmemektedir ve ilerleyip bir hastalık haline gelmektedir. Bu enfeksiyonu taşıyan kişilerin yaklaşık olarak yüzde 10 ila 30'unda siroz hastalığının da geliştiği gözlemlenmektedir.

·         Alkole Bağlı Olmayan Karaciğer Yağlanması

Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması, karaciğerin fonksiyonlarını kaybetmesine neden olan karaciğerde yağ birikmesi durumudur. Otoimmün bir hastalık olduğu ve genetik faktörlerin bunda bir rol aldığı düşünülmektedir. Karaciğer yağlanması karaciğer kanseri riskini artırabilmektedir. Yakın ilişkili olan metabolik sendrom da karaciğer kanseri için bir risk faktörü oluşturabilmektedir.

·         İmmünsüpresyon

İmmünsüpresyon pek çok kanser çeşidinin yanı sıra karaciğer kanseri riskini de artırabilmektedir. HIV / AIDS'e sahip olmak, karaciğer kanseri geliştirme riskini tam beş kat artırmaktadır. Karaciğer de dâhil organ nakli olan kişilerinde karaciğer kanseri olma riski yükselmektedir.

·         Lupus Hastalığı

Nedeni bilinmeyen Lupus hastalığı, karaciğer kanseri geliştirme riskini tam iki katı kadar artırabilmektedir.

·         Diyabet

Diyabet hastalarının da karaciğer kanserine yakalanma riski diğer insanlara oranla daha fazla artabilmektedir. Kan şekeri seviyelerinin daimi olarak kontrol altında tutulması bu riski düşürebilmektedir.

·         Kimyasallara Maruz Kalmak

Pek çok kimyasala uzun süreli olarak maruz kalmak, karaciğer kanseri gelişiminde risk faktörü oluşturmaktadır. Arsenik (suda bulunur), vinil klorür (plastiklerde bulunur), akrilamid, PFOA veya perflorooktanoik asit (kuru temizleme yöntemlerinde bulunur), poliklorlu bifeniller (PCB'ler), perflorlanmış kimyasallar (PFC'ler), benzo (a) piren (BaP) ve trikloroetilen gibi kimyasallar tehlikeli olabilmektedir.

·         Sklerozan Kolanjit

Sklerozan kolanjit, inflamatuar bir bağırsak hastalığıdır. Kronik bir karaciğer hastalığıyla da bağlantılıdır. Sklerozan kolanjit, safra kanallarının iltihaplanmasına ve skarlaşmasına neden olmaktadır. Bu nedenle safra, karaciğere geri dönmekte ve orada bir skar oluşmasına yol açmaktadır. Hastalığı olan kişilerin yüzde 10 ila 15'inin kolanjiokarsinom (safra kanalı kanseri) geliştireceği düşünülmektedir.

·         Irk ve Yaş

Asya ülkelerinde ve Pasifik adalarında, hepatit epidemisine bağlı olarak karaciğer kanseri daha fazla görülmektedir. Diğer yandan, Kafkaslarda ise bu çeşit kanser çok daha az yaşanmaktadır.

Karaciğer kanseri kadınlara oranla erkeklerde daha sık görülmektedir.

Genetik Faktörler

Aile bireylerinde karaciğer kanseri geçmişi olması riski artırabilmektedir. Bu yakınlık anne, baba, kardeş ya da çocuk gibi birinci dereceden olduğu takdirde risk daha yüksek olmaktadır.

Karaciğer kanseri riski oluşturan diğer genetik faktörler ise şunlardır:

·         Hemokromatozis

Kalıtsal hemokromatozis (aşırı demir yüklenme hastalığı), vücudun genellikle karaciğerde demir depolanmasını gösteren bir durumdur. Zamanla, bu durum genellikle siroz ve karaciğer yetmezliğine (diğer tıbbi sorunlara) yol açmaktadır.

Hemokromatozisi olan kişilerde karaciğer kanseri riski, genel popülasyondan 20 kat daha yüksek olabilmektedir.

·         Primer Biliyer Siroz

Primer biliyer siroz, aile bireyleri arasında daha sık olarak görüldüğü için genetik olduğu düşünülmektedir. Safra karaciğerde biriken, safra kanallarına zarar veren ve karaciğer hasarı ve siroza yol açan ilerleyici, otoimmün bir hastalıktır. Bu nedenle, primer biliyer siroz durumunda karaciğer kanseri riski artabilmektedir.

·         Wilson Hastalığı

Wilson hastalığı, bakırın vücutta birikmesi sonucu oluşan nadir bir genetik hastalıktır ve karaciğer kanseri için bir risk faktörü olduğu düşünülmektedir.

·         Diğer Kalıtsal Hastalıklar

Karaciğer kanseri riskini artırabilen diğer kalıtsal hastalıklar arasında alfa-1 antitripsin eksikliği, tirozinemi, akut hepatik porfiri, porfiria cutanea tarda ve glikojen depo hastalığı gibi hastalıklar yer almaktadır.

Yaşam Tarzı Faktörleri

Bazı yaşam tarzı faktörleri de karaciğer kanseri gelişimini artırabilmektedir. Yukarıda sıralanmış olan risk faktörleri kişinin kendi kontrolünde değildir, ancak yaşam tarzı faktörlerine müdahale edilerek risk azaltmak mümkün olabilmektedir.

·         Alkolizm

Süreli alkol kullanımı, alkolik hepatit ve alkolik karaciğer hastalığı dahil olmak üzere bir dizi karaciğer hastalığına neden olabilmektedir. Zamanla, siroz, karaciğerin belirgin yara izi ve sıklıkla karaciğer yetmezliği ile gelişmektedir.

Alkol zehirlenmesi, kısa vadede karaciğer kanseri ile ilişkili olmayabilmektedir, ancak hepatit B veya C enfeksiyonlarına yakalanma riskini artırabilmektedir.

·         Sigara

Sigara içmek pek çok kanser çeşidinin gelişme riskini artırabilmektedir. Yapılan pek çalışmaya göre, karaciğer kanseri ile uzun süreli sigara kullanımı arasında bir bağlantı bulunmaktadır.

Hamilelik öncesi ya da hamilelik sırasında sigara içen ebeveynlerden doğan çocuklar, hepatoblastoma (karaciğer tümörü) adı verilen nadir görülen bir karaciğer kanseri riski taşımaktadır.

·         Obezite

Karaciğer kanseri ve obezite arasındaki bağlantı tam olarak net değildir. Bununla birlikte, obezite diyabet ve alkol tüketimi ile bağlantılı olabileceği için karaciğer hasarı riskini artırabilmektedir.

·         Anabolik Steroid

Özellikle ağırlık kaldıran sporcular tarafından kullanılanlar anabolik steroidler karaciğer hastalığı ve karaciğer kanseri riskini artırabilmektedir.

Karaciğer Kanseri Nedir?

Karaciğer kanseri, karaciğerde başlayan bir kanser türüdür. Bazı vakalarda kanser, karaciğer dışında gelişmekte ve karaciğere yayılmaktadır. Bununla birlikte, sadece karaciğerde başlayan kanserler karaciğer kanseri olarak tanımlanmaktadır.

Karaciğer Kanseri Tedavisi

Karaciğer kanseri nasıl geçer? Karaciğer kanserinin tedavisi, kanserin tipine ve evresine, hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişmektedir. Uygulanabilecek olan tedavi yöntemleri arasında ise karaciğer kanseri ameliyatı, kemoterapi ve radyasyon tedavisi ya da bunların bir kombinasyonu bulunmaktadır.

Karaciğer Kanseri İçin Hangi Doktora Gidilir?

Karaciğer kanseri tanısı ve tedavisi için gastroenteroloji ve hepatoloji uzmanı, tıbbi onkolog, radyasyon onkoloğu ve cerrahi onkolog gibi uzmanlara başvurulmaktadır.