Türk bilim insanından mutasyon açıklaması
İngiltere'de koronavirüsün mutasyona uğraması dünya genelinde endişe yarattı. Birçok ülke İngiltere'ye ulaşımı durdurdu. İskoçya'da çalışan Türk bilim insanı Dr. Müge Çevik, konuya ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
Amerikan New York Times gazetesi konuya ilişkin kapsamlı bir haber yayınladı. Haberde, bilim insanlarının, koronavirüsün ortaya çıkıp dünyaya yayılma sürecinde, genetik materyalinde binlerce ufak değişim gözlemlediği hatırlatıldı.
ŞİMDİLİK BULAŞICILIK SORUNU
Mutasyon geçiren virüsün daha ölümcül olduğuna ya da geliştirilen aşıları etkisiz kılabileceğine dair elde herhangi bir veri bulunmuyor. Ancak İngiltere'de eylül ayında ortaya çıkan bu virüsün kasım ayında başkent Londra'daki Covid-19 vakalarının yüzde 28'ine yol açtığı belirlenmişti. 9 Aralık haftasında ise bu oran yüzde 62'ye çıktı.
İngiltere hükümetinin sağlık danışmanı Patrick Vallance, bu veriler üzerinden bir değerlendirme yaparak, koronavirüsün bu yeni türünün aktarım açısından diğer türleri geride bıraktığını ve bunun şimdilik bir bulaşma sorununa yol açtığını ifade etti.
BEKLENİYORDU FAKAT...
New York Times'ın haberinde, bazı varyantların, değişimlerin virüsü daha güçlü hale getirdiği için değil, tesadüf eseri bir daha yaygın hale geldiği belirtildi. Fakat uzmanlar, patojenin (hastalık yapıcı mikrop) hayatta kalması zorlaştıkça -aşılama ya da toplumdaki artan bağışıklık nedeniyle- virüsün daha kolay yayılımını sağlayacak ya da bağışıklık sistemi tarafından tespit edilmesini zorlaştıracak mutasyonlar olması bekliyor.
Seattle'daki Fred Hutchinson Kanser Araştırmaları Merkezi'nden evrimsel biyoloji uzmanı Dr. Jesse Bloom, "Elbette bu mutasyonlar yayılacak ve kesinlikle, bilim camiası, bu mutasyonları izlemek ve hangilerinin etkisi olduğunu tanımlamak zorundayız" dedi.
Fakat birçok uzman da bu mutasyona temkinli yaklaşıyor. Zira bir virüsün mevcut aşıları etkisiz hale getirebilecek seviyede mutasyon geçirmesi için yıllar gerektiğini ifade ediyorlar. Dr. Bloom, "Hiç kimse aniden tüm bağışıklık ve antikorları etkisiz hale getirecek katastrofik tek bir mutasyon olacağına dair endişelenmemeli" ifadelerini kullandı.
TÜRK BİLİM İNSANI UMUT VERDİ
İskoçya'daki St. Andrews Üniversitesi'nden bulaşıcı hastalıklar uzmanı olarak görev yapan Dr. Müge Çevik de Britanya'daki değişimin, virüsün insan hücrelerine tutunma ve enfekte etme biçimlerini etkileyenler de aralarında olmak üzere 20 mutasyona sahip olduğunu aktardı. Dr. Çevik'e göre bu mutasyonlar, varyantın daha etkili şekilde çoğalma ve bulaşmasına olanak sağlamış olabilir.
Britanya Yönetimi'ne bilimsel danışmanlık hizmeti de veren Dr. Müge Çevik, bu türün çok daha bulaşıcı olduğuna yönelik yetkililer tarafından yapılan açıklamaların modellemelere dayandığını belirterek, bunun laboratuvar deneyleriyle tespit edilmediğini vurguladı.
Dr. Çevik, "Biraz daha çok deneysel veriye sahip olmamız gerekiyor. Bu iletilebilirlik verilerinin bir kısmının insan davranışlarıyla ilişkili olabileceğini tamamen göz ardı edemeyiz" ifadelerini kullandı.