Osmanlı’nın ‘valide’ camileri

Bezmiâlem Valide Sultan Camii (Dolmabahçe): Bezmiâlem Valide Sultan, II. Mahmud’un eşi, Abdülmecid’in ise annesi. Osmanlı’nın hayırsever sultanlarının başında gelir. Caminin inşasına Valide Sultan zamanında başlanmış, ancak vefatı üzerine Abdülmecid Han tarafından tamamlanmış. Denize nazır caminin tasarımı ise Ermeni mimar Garabet Balyan’a ait. 1855 senesinde bir cuma selamlığıyla ibadete açılır. Sanat tarihçilerine göre caminin en belirgin biçimsel özelliği net bir kurgu ve geometriye sahip olması. Yine yeni klasikçiliğin 19. yüzyılın ortasındaki en bütüncül örneği kabul edilir. Cami, tek parti döneminde, 1948 senesinde Denizcilik Müzesi olarak kullanılmış, 1966’da ise yeniden restore edilerek hizmete açılmıştır. Cami, en son Gezi Parkı olayları ile gündeme gelmişti.