Hükümetin yüksek emekli maaşı planı belli oldu: Çalışın kazanın...

Çalışma hayatı ve sosyal güvenlik uzmanı İsa Karakaş Türkiye gazetesindeki yazısında AK Parti iktidarının 2026 Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'na giren ve hem çalışma hem de emeklilik hayatını değiştirecek yeni düzenlemenin detaylarını açıkladı.

İktidarın yeni planlamasının Türkiye'deki çalışma hayatı süresini uzatacağını belirten Karakaş, "

Bu hedef gerçekleşirse emeklilik sistemi, insanları uzun süre işbaşında tutacak ve bütçeyi sarsmayacak şekilde baştan aşağı yenilenecek." ifadelerini kullandı. 

Türkiye'de 3600 gün primle emekli olanlarla asgari ücretten 9000 gün primle emekli olan esnafa kök maaş uygulamasıyla aynı maaş ödenmesindeki adaletsizliğe dikkat çeken Karakaş, özellikle 9000 gün prim ödeyerek emekli olan Bağ-Kur’lu vatandaşların "Az primle emekli olanla, ömür boyu didinen aynı maaşı mı alacak" diyerek tepki gösterdiğini hatırlattı.

Karakaş Resmî Gazete'de yer alan Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda yer alan "uzun soluklu çalışanlara yüksek maaş" vaadiyle milyonları heyecanlandırdığını belirterek "istihdamı teşvik eden yeni kurallar belirlenecek, çalışmalar hız kazanacak. Sonuç? Yıllarca ter dökenler, emeklilikte hak ettiği meyveyi toplayacak. Erken kaçışlar bitecek, sistem nefes alacak" dedi.

Türkiye'deki mevcut çalışma hayatı koşulları için "adeta akıl tutulması var. Çok çalışan uzun süreli prim ödeyen cezalandırılıyor" diyen Karakaş, "Asgari ücretle veya düşük primle bildirilen çalışanlar, ne kadar fazla çalışırsa çalışsın, emekli maaşı yerine fatura gibi azalma yaşıyor. Yaş şartı dolanlar, panikle "Tamam, yeter!" deyip ya kayıt dışına kayıyor ya da hemen emekli sandalyelerine çöküyor." ifadelerini kullandı.

Yürülükteki emeklilik sistemini "genel olarak ortalama kazanç x aylık bağlama oranı (ABO)" ifadeleriyle özetleyen Karakaş, "Ama işin aslı? 1999 ve 2008 reformlarından beri ABO'ların defalarca kısılması. Dolayısıyla 3 dönemli hesaplamada çalışmaları bulunan sigortalıların düşük kazançlar üzerinden çalışmak, çoğu zaman maaşı eritmek anlamına gelmektedir. Hâl böyle olunca bu durumda başta EYT’liler olmak üzere emekliliği gelen tüm sigortalılar yukarıda açıkladığımız faktörler de ilave edildiğinde gözü kapalı hiç düşünmeden sistemden kaçmaktadır. En çok etkilenen EYT’liler sistemden gözü kapalı çıkış yapmaktadır." dedi.

2026 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı çerçevesinde; aylık bağlama sistemi, uzun istihdamı teşvik edecek şekilde yeniden tasarlandığını belirten Karakaş, program ile ilgili de çalışanların emeklilik maaşlarını arttıracak önerisini şöyle aktardı:

"2026 programı, yukarıda açıkladığımız vahim tabloyu tersine çevirebilir: ABO'lar, uzun istihdamı ödüllendirecek şekilde revize edilecek. Bu da iki şekilde olabilir. SGK sisteminden gelen uzman olarak yazılarımda kitaplarımda sürekli altınını çizdiğim 2 aşamalı çözüm yoluna gidilebilir. İki Taban Maaş Uygulaması: Kısmi emeklilik (yaş haddi) ile tam emeklilik için ayrı tabanlar. Her bir grup için ödedikleri primlere göre ayrı ayrı tabanların oluşturulması. Dolayısıyla erken ayrılanlara düşük, uzun kalanlara yüksek maaş verilmesi. Kıdem Bazlı Bonuslar: 20-25 yıldan sonra her ekstra yıl için ABO'da ilave yüzde artışı. "Biraz daha dayanayım" diyecek çalışanlar çoğalacak. Aktif/pasif oranı faciası da cabası: 2022'de 2.00'ken, EYT'yle 2023'te 1.66'ya, 2024'te 1.61'e çakıldı. Bu reform, oranı düzeltecek, "Maaşım azalır mı?" korkusunu silecek.  SGK sistemi sürdürülebilir hâle gelecek. Çalışanlar emeklilikte rahat bir nefes alacak. Zira erken çıkışlar durursa, sistemde kalanlardan SGK primleri almaya devam edecek sigortalıların emekli olmalarını ertelemeleri nedeniyle maaş ödemesi de yapmayacak. Dolayısıyla SGK çifte kazanç elde edecek. Çalışanlar da sabırla sistemde ne kadar uzun süre kalırlarsa emeklilikte daha yüksek maaşla rahat bir nefes alacak.  Lafın özü öngörülen hedef uygulamaya konursa prim ödeyen milyonlarca sigortalı, nihayetinde ödüllendirilmiş olacaktır. Bu, sadece bir düzenleme değil; emeklilikte adaletin tesis edilmesi anlamına gelecektir. Umarız 2026'yılı emeklilikte adalet yılı olarak hafızalara kazınır."

İsa Karakaş'ın yazısının tamamı için...