Naci Koru'dan Dışişleri Komisyonu'na Sunum

TBMM (AA) - Dışişleri Bakan Yardımcısı Naci Koru, Türkiye'nin bu yılın Haziran ayı sonunda Schengen'e vizesiz seyahatinin öngörüldüğünü belirterek, "Bunun için getirilen 72 madde şartından, 44 kriteri tamamladık, 28 kriter üzerindeki çalışmalar sürüyor. Amacımız, bu ay sonu itibarıyla bütün kriterlerin yerine getirilmesi." dedi.

Dışişleri Komisyonu, AK Parti Malatya Milletvekili Taha Özhan, başkanlığında toplandı.

Dışişleri Bakan Yardımcısı Koru, "Avrupa Birliği ve göç" konularında, komisyona sunum yaptı.

Göçün bu kadar önem kazandığı başka bir dönem daha olmadığını belirten Koru, Birleşmiş Milletler rakamlarına göre, dünyada 244 milyon kişinin göçmen konumunda, bunun 60 milyonun da zorla yerinden edilmiş insanlar olduğunu anımsattı.

Yerlerinden edilen 12 milyon Suriyelinin, 4 milyonunun mülteci statüsünde bulunduğunu, AB ile 2013'te geri kabul anlaşması imzalandığını anımsatan Naci Koru, "O tarihlerde göçmen konusunda sıkıntı yoktu ama biz yine de böyle bir anlaşmayı imzalamıştık. Anlaşmaya göre, Türkiye'ye, Schengen bölgesi için 2018 yılında vize muafiyetinin başlaması öngörülüyordu." diye konuştu.

Anlaşma imzalandıktan sonra Suriye'deki iç savaşın büyüdüğünü ve milyonlarca insanın ülkelerinden kaçarak, Türkiye ve çevre ülkelere geçtiğini vurgulayan Koru, batıya geçmek isteyen Suriyelilerin Ege sahillerini Avrupa'ya geçmek için kapı olarak kullanmaya başladıklarını bildirdi.

Koru, 2015 yılı Ekim ayında Türkiye'den Avrupa'ya günlük geçişlerin 7 bin civarında olduğunu ve bunun da Avrupa'yı büyük bir sıkıntıya soktuğunu kaydetti.

- "Geçişin bu kadar kolay olduğu keşfedilince..."

2015 yılında 856 bin düzensiz göçmenin ülkeden Avrupa'ya gittiğini, bunların yüzde 56'sının Suriyeli olduğuna işaret eden Koru, "İkinci sırada Afganlar, üçüncü sırada da Iraklılar yer alıyor. Bunlar önceden ülkemizde yaşayanlar değil. Ege'den Yunan adalarına geçişin bu kadar kolay olmasının keşfedilmesinden sonra ülkeye gelen insanlar." değerlendirmesinde bulundu.

Dışişleri Bakan Yardımcısı Koru, bu geçişlerin Avrupa'da panik havası yarattığını, Türkiye ve AB yetkililerinin karşılıklı olarak diplomasi trafiğine başladığını anlattı.

Yapılan görüşmeler hakkında bilgi veren Koru, Türkiye'nin 4 şartının kabul edildiğini, 8 Mart'ta yapılan zirvede, Türkiye'nin, "Ülkeden giden bütün göçmenleri almaya hazır olduğunu, ancak şartları bulunduğunu" söylediğini aktardı.

Koru, şu bilgileri verdi:

"Anlaşmaya göre, biz Yunan adalarına giden bütün Suriyelileri alacağız ancak kaç kişi aldıysak, aynı gün o kadar Suriyeliyi düzenli yollardan Avrupa'ya göndereceğiz. Avrupalıların bu konuda 72 bin kotası vardı. İlk gün bize Suriyeli vermediler ama biz prensip olarak 4 Nisan'da 78 Suriyeliyi Avrupa ülkelerine gönderdik. Avrupalıların Suriyeli alırken, 'ben şu okuldan mezun olanı, şu dinden, cinsiyetten, mezhepten olanı istiyorum...' Böyle bir şey söz konusu değil. BM'nin hastalık ve yaşlılık kriteri var. Bizim gönderdiklerimiz, Avrupa ülkelerine daha önce gidenlerin yakınları, çok önemli hastalığı olanlar, engelli olanlar, bunları gönderiyoruz, biz öncelikle."

Naci Koru, Türkiye'den Yunan adalarına geçen yılın Ekim ayında günde 6 bin 827, Kasım ayında 5 bin, Aralık ayında 3 bin 500, Ocak ayında 2 bin 174, Şubat'ta bin 967, Mart'ta 859 kişinin geçtiğini açıkladı.

Anlaşmadan sonra sayının 100'lü rakamlara düştüğünü belirten Koru, 4 Nisan'da 228, 5 Nisan'da 26, 6 Nisan'da 70 kişinin geçtiğini, 10 Nisan'da kimsenin geçmediğini, 11 Nisan'da 75 kişinin geçtiğini vurgulayan Koru, bu geçişlerin gelecek haftalarda tamamen düşmesini beklediklerini ifade etti.

- "Onlar biraz sendelemeye başladılar"

Bakan Yardımcısı Koru, "Biz, Avrupa'ya, 'vereceğiniz bütün mültecileri almaya hazırız' dedik ama onlar biraz sendelemeye başladılar. Ancak Yunanlılarla bu konuda aramızda güçlü bir iş birliği var." dedi.

Anlaşmaya göre, Türkiye'nin bu yılın haziran ayı sonunda Schengen'e vizesiz seyahatinin öngörüldüğünü belirten Koru, "Fakat bunun için, bize verdikleri raporda belirtilen 72 madde şartı var. Bu maddeler sadece Türkiye için değil, diğer müzakere yaptıkları ülkelerden de vize vermeden önce istedikleri şartlar. Bize, '72 maddeyi tamamlarsanız, vize muafiyetini sağlamaya hazırız' dediler." diye konuştu.

72 şartın yerine getirilmesi konusunda yapılanları anlatan Koru, 4 Mart'ta yayınladıkları raporda, şartların 36'sının karşılandığını belirttiklerini ve 4 Mart'tan bu yana çıkan yasaları anımsattı.

Koru, "Biz 4 Mart'tan sonra çok çalışma yaptık. 44 kriter tamamlandı, 28 kriter üzerindeki çalışmalar sürüyor. Bizim amacımız, bu ay sonu itibarıyla bütün bu kriterlerin yerine getirilmesi." ifadesini kullandı.

- "Akdeniz ve Ege'de hayatını kaybedenlerin sayısı 5 binden fazla"

Naci Koru, geçen yıl sonunda Akdeniz ve Ege'de hayatını kaybedenlerin sayısının 5 bini geçtiğini, Türkiye'nin amacının, bu insan ölümlerini ve insan kaçakçılığını durdurmak olduğunu vurguladı.

Milletvekillerinin sorularını da yanıtlayan Koru, Türkiye'nin düzensiz göçe ebelik yapan transit bir ülke olmaması, bunun mutlaka önlenmesi gerektiğini bildirdi.

Koru, vizelerin kaldırılması konusunun Hükümetin çok önemli politikası olduğunu anımsatarak, "Vize muafiyeti önce 2018 yılının başıydı, müzakerede 2016 yılının Ekim ayına çekildi, sonra Temmuz ayı başına çekildi. Burada önemli olan o muafiyetin getirilmesidir." diye konuştu.

Türkiye'de en az 5 yıl yasal ikamet edenlere vatandaşlık hakkının tanındığını kaydeden Koru, "Suriyelilerin statüsü böyle değil, onlar geçici koruma altında, dolayısıyla o haktan otomatik olarak yararlanmaları söz konusu değil ama yarın siyasi iktidarımız bu yönde bir karar alırsa, tabiatıyla olabilir ama benim şu anda bu konuda bir şey söylemem mümkün değil." ifadesini kullandı.

Bakan Yardımcısı Koru, Suriyeliler için yaklaşık 10 milyar dolar para harcandığını ve bundan sonra da harcanacağını belirterek, 2,7 milyon Suriyelinin bütün bilgilerinin kayıt altında bulunduğunu aktardı.

Türkiye'nin vize alt yapısının diğer ülkelerin alt yapılarından daha iyi olduğunu bildiren Koru, iki sene içerisinde 6,5 milyon elektronik vize verildiğini sözlerine ekledi.