Böbrek Yetmezliği Nedenleri

Böbrek Yetmezliği Nedenleri
Güncelleme:

Akut böbrek yetmezliğinin birçok nedeni bulunmaktadır. Bu nedenler, böbreklere olan kan akışındaki problemler, böbreklerin kendisinde olan problemler ve böbreklerden idrar akışında olan problemler olmak üzere üç gruba ayrılmaktadır.

·         Kan Dolaşımında Meydana Gelen Problemler

Akut böbrek yetmezliğinin en yaygın nedeni böbreklerdeki kan akışında meydana gelen problemlerdir. Böbrekler filtrelemek için gerekli olan kanı almadığı takdirde, çalışmayı bırakabilmektedir.

Kusma ve ishal nedeniyle oluşan dehidrasyon (sıvı kaybı) akut böbrek yetmezliğine neden olabilmektedir.

Kalp yetmezliği de akut böbrek yetmezliğine yol açabilmektedir. Kalp yetmezliği söz konusu olduğunda, kalp vücuda yeteri kadar kan pompalayamamaktadır. Bu da, böbrek fonksiyonlarını yavaşlatmaktadır.

·         Böbreklerde Meydana Gelen Problemler

Hemolitik üremik sendrom özellikle, çocuklarda en yaygın böbrek yetmezliği nedenidir. Bu durum, böbreklere hasar vermektedir ve fonksiyonlarını durdurmaktadır. Böbreklere hasar verebilen diğer nedenler arasında bazı ilaçların uzun süreli olarak kullanılması bulunmaktadır.

·         İdrar Akışında Meydana Gelen Problemler

İdrar akışında meydana gelen problemler genellikle hastalıklardan ziyade, yapısal sorunlardan kaynaklanmaktadır. Yapısal sorunlara örnek olarak, mesanenin boşalmasını durduran posterior üretral kapakçıkların doğumdan itibaren olmaması sayılabilmektedir. Nadiren de olsa, böbrek taşları da böbrek yetmezliğine neden olabilmektedir.

Yapılan çalışmalara göre, kronik böbrek yetmezliği en yaygın olarak diyabet yani şeker hastalığı ve hipertansiyon yani tansiyon yüksekliği nedeniyle gelişmektedir. Aile bireylerinde böbrek yetmezliği geçmişi varsa da, böbrek yetmezliği geliştirme riski artabilmektedir.

Böbrek yetmezliği nedenleri şunlardır:

·         Diyabetik nefropati

·         Yüksek tansiyon

·         Glomerüler (böbreklerde kanın süzüldüğü kılcal damar yumağı) hastalıklar

·         Kalıtsal ve konjenital böbrek hastalıkları

·         Böbrek hastalığının diğer nedenleri

Diyabetik Nefropati

Diyabet yani şeker hastalığı, vücudun ihtiyacı olduğu kadar glikozu (şekeri) kullanamamasıdır. Glikoz ayrılmak yerine kanda kaldığı zaman, tıpkı bir zehir gibi davranmaya başlamaktadır. Kanda bulunan ve kullanılmayan glikoz, böbreklerin zarar vermesine yol açabilmektedir. Diyabetik nefropati olarak adlandırılan bu durum, kan şekeri değerleri kontrol altında tutulduğu zaman önlenebilmektedir.

Yüksek Tansiyon

Hipertansiyon yani yüksek tansiyon, böbreklerde bulunan küçük kan damarlarına zarar verebilmektedir. Bu damarların hasar görmesi, atıkların sağlıklı bir şekilde filtrelenmesini engellemektedir.

Glomerüler Hastalıklar

Otoimmün hastalıklar, enfeksiyona bağlı hastalıklar ve sklerotik hastalıklar bu gruba dahil edilebilmektedir. Glomerüler hastalıklar böbreklerin içinde bulunan glomerulus isimli kan damarlarına saldıran hastalıklardır. Sıklıkla görülen glomerüler hastalıklar arasında membranöz nefropati, IgA nefropati ve fokal segmental glomerüloskleroz bulunmaktadır.

İdrarda protein ve kan olması ya da her ikisinin birden olması, bu hastalıkların bir belirtisi olarak ortaya çıkabilmektedir. Glomerüler hastalıklar böbrek fonksiyonlarını yavaş yavaş yok etmektedir.

Kalıtsal ve Konjenital Böbrek Hastalıkları

Bazı vakalarda böbrek yetmezliği kalıtsal hastalıklar nedeniyle ortaya çıkabilmektedir. Örnek vermek gerekirse, polikistik böbrek hastalığı böbreklerde kistlerin oluştuğu genetik bir bozukluktur. Bu kistler yavaş yavaş böbrek fonksiyonlarının azalmasına neden olabilmektedir. Sonuç olarak da, böbrek yetmezliği gelişebilmektedir.

Bazı durumlarda, böbrek hastalığı kişi doğduğu andan itibaren olabilmektedir. Örneğin, otozomal resesif ve nefronların normal oluşumunu engelleyen diğer gelişim sorunları böbrek yetmezliği ile sonuçlanabilmektedir. Böbrek yetmezliği geliştiren çocuk, yavaş bir şekilde büyümektedir. Sık sık kusma ile birlikte, sırt ve sırtın yanlarında gelişen ağrılar yaşanabilmektedir.

Diğer Nedenler

Zehirlenmeler ya da vücudun geçirdiği travmalar böbreklere zarar verebilmektedir. Örneğin, böbreklere doğru gelen bir darbe, böbrek hastalığına yol açabilmektedir.

Bazı ilaçların (reçetesiz ilaçlar) çok uzun bir süre boyunca kullanılması böbreklerde zehirlenmeye neden olabilmektedir. Aspirin, asetaminofen ve ibuprofen gibi diğer ilaçların böbrek sağlığı için risk oluşturduğu düşünülmektedir. Düzenli olarak ağrı kesicilerin alınması söz konusu ise, bu durumun böbrek sağlığını riske atıp atmadığı doktora danışılmalıdır.

Böbrek Yetmezliği Nedir?

Böbrek yetmezliği, böbrek hastalıkların son dönemi olarak da tanımlanabilmektedir. Bu durumda, böbrekler fonksiyonlarını yerine getirememektedir. Böbrek yetmezliği geliştiğinde, böbrekler kanı filtreleyememekte ve vücudun sıvı seviyesini dengeleyememektedir.

Böbreklerin işlevlerini telafi etmek için hasta diyaliz makinesine bağlanmaktadır. Bu süre boyunca da, böbrek nakli seçenekleri değerlendirilmektedir.

Her böbrek hastalığı, böbrek yetmezliği ile sonuçlanmamaktadır. Bununla birlikte, dikkate değer belirtiler ortaya çıkmadan, böbrekler fonksiyonlarını yüzde 90'a kadar kaybedebilmektedir. Çoğu vakada, diğer hastalıklara benzer belirtilere yol açabildiği için hemen teşhis edilememektedir.

Böbrek Yetmezliği Tedavisi

Böbrek yetmezliği nasıl geçer? Böbrek yetmezliğini tedavi etmenin üç ana yöntemi bulunmaktadır. Bunlar şöyle sıralanmaktadır:

Böbrek nakli (böbrek yetmezliği ameliyatı): Hastadan işlevini yitiren böbrek alınmakta ve yerine sağlıklı bir donörden alınan börek yerleştirilmektedir.

Diyaliz: Kandaki atık ve fazla sıvının atılmasını sağlamak için hasta diyaliz makinesine bağlanmaktadır.

Destekleyici bakım: Böbrek yetmezliğini tedavi etmek için herhangi bir seçeneğin kalmadığı durumlarda, hastanın geri kalan ömrünü bakım desteği alarak geçirmesini içermektedir.

Böbrek Yetmezliği İçin Hangi Doktora Gidilir?

Böbrek yetmezliği tanısı ve tedavisi için nefroloji bölümüne başvurulmaktadır.

 

 

acil.net