''ABD ve CIA savaş suçu işledi''

Uluslararası Ceza Mahkemesi, ABD ve CIA'in Afganistan, Polonya, Romanya ve Litvanya'da savaş suçu işlemiş olabileceğini iddia etti.

UCM Başsavcısı Fatou Bensouda'nın ofisinden yayımlanan raporda, ABD  askerleri ve CIAgörevlilerinin söz konusu ülkelerde gözaltına aldıkları kişilere  işkence yaparak savaş suçu işlemiş olabileceği belirtildi.

Raporda, Afganistan'daki ABD askerlerinin 1 Mayıs 2003 ve 31 Aralık  2014 tarihleri arasında gözaltındaki 61 kişiye işkence yaptığı, kötü muamele  ettiği ve haysiyetlerini çiğnediği kaydedildi.

CIA görevlilerinin de Aralık 2002 ve Mart 2008 arasında Afganistan'ın  yanı sıra Polonya, Romanya ve Litvanya'da gözaltındaki 27 kişiye işkence yapmış,  kötü muamele etmiş, onurunu kırmış ve tecavüz etmiş olabileceğine işaret edilen  raporda, söz konusu suistimallerin çoğunun 2003-2004 dönemine ait olduğu ifade  edildi.

ABD'nin işlemiş olabileceği savaş suçlarının bireysel eylemlerden  ziyade zanlılardan istihbarat almak için uygun görülen sorgulama teknikleri  olduğu vurgulanan raporda, kasti olarak fiziksel ve psikolojik şiddete maruz  kalan mağdurların, temel insan onurlarının küçük düşürüldüğü belirtildi. 

UCM savcıları tarafından yapılan açıklamada da Afganistan'da geniş  çaplı bir soruşturma açılmasında yetki istenip istenmeyeceği konusunda "kısa süre  içinde" karar verileceği bildirildi.

Savcılar, CIA'in Polonya, Romanya ve Litvanya'daki gözaltı  merkezlerinde işlemiş olabileceği suçlarla ilgili söz konusu ülkelerde  soruşturmaların devam ettiğini vurguladı.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Elizabeth Trudeau, konuyla ilgili  yaptığı açıklamada, ABD'nin UCM raporunun "haklılığı kanıtlanmış ve uygun"  olduğuna inanmadığını söyledi.

Trudeau, "ABD savaş hukukuna derinden bağlıdır ve uluslararası  standartlardan fazlasını karşılayan ulusal soruşturma ve hesap verilebilirlik  sistemimiz var." ifadesini kullandı.

Taliban ve Afgan güçleri de savaş suçu işlemiş olabilir

UCM savcıları, raporda Taliban militanları ve Afgan hükümet güçlerinin  de ülkede uzun yıllardır süren çatışmalarda işkence ve çeşitli suistimaller  yapmış olabileceğini belirtti.

Taliban ve onlara bağlı grupların binlerce insanı öldürdüğüne işaret  edilen raporda, Taliban ve diğer grupların adam öldürme, asker toplama, çocuk  asker kullanma, siviller ile insani yardım çalışanlarına saldırı gibi savaş  suçları işlemiş olabileceği ifade edildi.

UCM, İtalya'nın başkenti Roma'da 15 Haziran-17 Temmuz 1998'de  Birleşmiş Milletler'in girişimiyle toplanan konferansta alınan kararlar ve kabul  edilen statüyle kurulmuştu.

Merkezi Hollanda'nın Lahey kentinde bulunan UCM, soykırım, insanlığa  karşı suçlar, savaş suçları gibi iddiaları inceliyor. UCM'nin kurulmasını öngören  Roma Statüsü'ne halihazırda 124 ülke taraf.

ABD'nin eski başkanlarından Bill Clinton, 31 Aralık 2000'de Roma  Statüsü'nü imzalamış, ancak Clinton'dan sonra iktidara gelen George W. Bush, ABD  hakkında siyasi nedenlerle haksız davalar açılabileceğini öne sürerek Roma  Statüsü'nden vazgeçmişti.