B12 Vitamin Eksikliği Nedenleri

B12 Vitamin Eksikliği Nedenleri
Güncelleme:

B12 vitamini eksikliği neden olur? B12 vitamin eksikliği beslenmedeki vitamin eksikliğine, vitaminin emilmesini engelleyen malabsorpsiyon faktörüne ve çeşitli gastrointestinal nedenlere bağlı olarak gelişebilmektedir.

B12 vitamini eksikliği nedenleri daha ayrıntılı olarak şöyle açıklanabilmektedir:

Hayvansal Gıdaları Tüketmemek

B12 vitamininin kaynakları arasında en güçlü olanları et ve süt gibi hayvansal gıdalardır. Veganlar gibi hayvansal gıdaları tüketmeyen kişiler bu konuda ekstra dikkatli olmalıdır. Hayvansal gıdaları tüketmeyen insanların diğer b12 kaynaklarını düzenli olarak tüketmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, b12 vitamin eksikliği söz konusu olacaktır.

B12 vitamini vücutta depolanmaktadır. Tüm b12 vitaminlerinin tüketimi ise 3-5 yıl kadar sürmektedir. B12 vitamini eksikliği nedeniyle yaşanan belirtiler de bu süreçten sonra ortaya çıkmaya başlamaktadır.

Ağır Alkol Tüketimi

B12 vitamini eksikliği alkol bağımlılığı ile birlikte ortaya çıkabilmektedir. Çok fazla alkol alan kişiler ya da ağır şekilde alkol alan kişilerde karaciğer hastalıkları daha sık görüldüğü için bu vitaminin eksikliği de daha sıklıkla bu insanlarda gelişmektedir. Fonksiyonel vitamin eksikliği olarak tanımlanan bu durumda, kanda bulunan vitamin miktarı normal olmasına rağmen metabolize edilememektedir.

Antiasitler

Mide ekşimesi, peptik ülser veya asit reflü gibi sindirim sistemi problemlerini kontrol altına almak için antiasitler reçete edilebilmektedir. Bu ilaçlar asit miktarını nötralize etmektedir. B12 vitaminin metabolize edilmesi için ise mide asidine ihtiyaç duyulmaktadır. Sonuç olarak, uzun bir süre boyunca kullanılan antiasitler b12 vitamini eksikliğine yol açabilmektedir.

Bariatrik Cerrahi

Obezite hastası olan kişileri sağlıklı vücut ağırlığına kavuşturmak için uygulanan bir ameliyat olan bariatrik cerrahi, hastalarda B12 vitamini eksikliğine yol açabilmektedir. Midenin küçültüldüğü gastrik bypass tekniğinde ise B12 vitamini eksikliği yaşanması daha olasıdır. Bunun nedeni, midenin B12 emilimi için enzimlere ihtiyaç duymasıdır. Yapılan cerrahi işlem sonucunda ise midede çok küçük bir kısım bu fonksiyonu görmeye devam etmektedir.

Gastrit

Gastrit söz konusu olduğunda mide astarı tahriş olmakta ya da iltihaplanmaktadır. Bu durum, atrofik veya otoimmün olabilmektedir. Her iki durum da mide astarının hücrelerini yok etmekte ve hidroklorik asit üretimini azaltılmaktadır. Sonuç olarak da, gıdalardan B12 vitaminini emme fonksiyonu azalmaktadır.

Vitamin B-12 Eksikliği Anemisi (Pernisiyöz Anemia)

Pernisiyöz anemi, anormal seviyede fonksiyonel olmayan kırmızı kan hücrelerinin ürettildiği bir durumdur. Bu durum hem b12 vitamini eksikliğine yol açmaktadır hem de b12 vitamini eksikliğinin bir sonucu olarak gelişmektedir.

Pernisiyöz anemi söz konusu olduğunda, b12 vitamini emilimi için gerekli olan bir enzimin de eksikliği gerçekleşmektedir. Bu nedenle de, b12 vitamini eksikliği yaşanmaktadır.

Pernisiyöz anemi gibi bağışıklık sistemi bozuklukları olan Addison hastalığı ve vitiligo hastalığının da bu duruma yol açabileceği düşünülmektedir.

İnce Bağırsakta B12 Malabsorpsiyonu

Pek çok mide ve bağırsak hastalığı, ince bağırsaktaki B12 vitamini emilimini etkileyebilmektedir. Bu hastalıklardan bazıları şunlardır:

·         İnce bağırsakta aşırı bakteri çoğalması: Zararlı bakteriler, mevcut b12 vitaminini ince bağırsak tarafından emilmeden önce kullanmaktadır. Bu durum da b12 vitamini eksikliğine neden olmaktadır.

·         Çölyak hastalığı: Çölyak hastalığı, bağışıklık sisteminin gluten proteinine karşı reaksiyon gösterdiği bir hastalıktır. İnce bağırsak astarını etkileyen bu durum, b12 vitamini emilimi de azaltabilmektedir.

·         Crohn hastalığı: B12 vitamini emiliminden sorumlu ince bağırsağın bir bölümünü etkileyebilen Crohn hastalığı, bu vitaminin eksikliğine yol açabilmektedir.

·         Tenya enfeksiyonu: Midede bulunan tenyalar, mevcut b12 vitaminini emilmeden önce tüketmektedir. Bu durumu önlemek için az pişmiş et veya balık yemekten kaçınılmalıdır.

B12 Eksikliği Olan Anne Tarafından Emzirilen Bebekler

Hayvansal gıdaları tüketmeyen annelerin yeni doğan bebeklerinde b12 vitamini eksikliği görülebilmektedir. Bebek hem anne karnındayken hem de doğduktan sonra B12 vitaminine ihtiyaç duymaktadır. Anne B12 vitamini eksikliği yaşıyorsa, bebekte de aynı problem ortaya çıkacaktır. Sonuç olarak, 3-6 aylıkken anne sütü ile beslenen bebeklerde B12 vitamini eksikliği gelişebilmekte ve bu da, bebeğin büyümesini ciddi şekilde etkileyebilmektedir.

Artan Yaş

B12 vitamini eksikliği yaşla birlikte artabilmektedir. Bunun nedeni, yaşla birlikte midede üretilen asit miktarı azalmaktadır. Daha önce de belirtildiği gibi mide asidi ise b12 vitamini için gereklidir. Gastrointestinal problemleri olan yaşlı bireylerin B12 vitamini eksikliği çekme riski daha fazladır.

Genetik Faktörler

B12 vitamini emilimini etkileyen nedenlerin genetik faktörler sonucu gelişebileceği de düşünülmektedir. Bazı kalıtsal gen mutasyonlarının kobalamin (B12) malabsorbsiyonunun sorumlusu olabileceğine dair çalışmalar bulunmaktadır. Bu gen mutasyonları b12 vitamini emilimini engellemekte, böylece de, kanda ve beyinde anormalliklerin ortaya çıkmasına yol açabilmektedir.

B12 Vitamini Eksikliği Nedir?

B12 vitamini vücut için son derece önemli olan bir B vitamindir. Sinir dokusu sağlığı, beyin fonksiyonu ve kırmızı kan hücrelerinin üretimi için gerekli olan bu vitaminin bir diğer adı da, kobalamin olarak bilinmektedir.

Vücuttaki B12 vitamini seviyeleri çok düşük olduğu zaman, b12 vitamini eksikliği gelişmektedir. Bu durum bazı vakalarda, geri dönüşü olmayan nörolojik belirtilere yol açabilmektedir. Yapılan araştırmalara göre de, son yıllarda b12 vitamini eksikliği giderek artmaktadır.

B12 Vitamini Eksikliği Tedavisi

B12 vitamini eksikliği nasıl geçer? B12 vitamini eksikliği durumunda uygulanacak olan tedavi nedenine bağlı olarak belirlenmektedir.

Hayvansal ürünler tüketmiyorsanız, diyetinize B12 vitamini kaynakları olan hububat ürünlerini ekleyebilir ya da B12 takviyeleri veya B12 enjeksiyonları ile B12 alabilirsiniz.

Eğer pernisiyöz anemi söz konusu ise ya da B12 vitamini emiliminde sorun yaşanıyorsa, öncelikle bu vitaminin enjeksiyonlarına ihtiyaç duyulmaktadır. İlk olarak yüksek bir doz alabilir, sonrasında ise nazal olarak almaya devam edebilirsiniz.

B12 vitamini eksikliği olan yaşlı yetişkinlerin, günlük B12 takviyesi veya B12 içeren bir multivitamin alması gerekmektedir.

Çoğu zaman uygulanan tedavi yöntemleri, bu eksikliği kontrol altına almayı başarmaktadır, ancak, tedavi uygulanmadığı takdirde kalıcı hasarlara yol açabilmektedir.

B12 Vitamini Eksikliği İçin Hangi Doktora Gidilir?

B12 vitamini eksikliği tanısı ve tedavisi için hematoloji (kanı ve kan hastalıklarını inceleyen bilim dalı) bölümüne başvurulmaktadır.

 

acil.net