Rusya'da neler oluyor? Putin'in sağ kolu sır oldu

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu 11 Mart’tan beri ortalıkta görünmedi. Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın en kilit isimlerinden olan ve Putin’e en yakın mesafede duran Şoygu’nun yokluğu dünya kamuoyunda soru işaretleri yarattı.

Kameraların önünde son görünüşünün üzerinden neredeyse iki hafta geçen bakan için hasta olduğu ve bu yüzden ortalarda olmadığı yorumları yapılsa da Putin’in, en yakınındakiler bile olsa, insanları defterinden silme hızı ve kararlılığı bilindiği için Şoygu’nun yokluğu endişe yarattı.

KREMLİN'DEN ŞOYGU AÇIKLAMASI

Kremlin yönetimi ise yaptığı açıklamada, Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun Ukrayna sebebiyle aşırı yoğun olduğunu, medyaya ayıracak zamanının olmadığını söyledi.

EN SON 11 MART’TA GÖRÜLDÜ

Şoygu, son olarak Putin’in yanında Sibirya’da, bir Balık avı gezisi sırasında fotoğraflandı. Tarihler 11 Mart’ı gösteriyordu…

66 yaşındaki Şoygu Rusya’nın en popüler bakanlarından biri. Bununsa iki sebebi var: Şoygu görevi gereği haberlerde adı en çok geçen bakan. İkinci ve daha önemli neden ise adının Putin’in varisi ya da onu darbeyle devirebilecek kişi olarak geçmesi.

SEVEN DE SEVMEYEN DE MERAK EDİYOR

Yani Şoygu’yu sevenler de Putin’den kurtulmak için umutlarını bir askeri darbeye bağlayanlar da Şoygu’nun yolunu gözlüyor.

Saygın Rus yayın organlarından Agentstvo, ismini açıklamadığı bir kaynağa dayandırdığı haberinde Şoygu’nun hasta olduğunu; hastalığının da kalbiyle ilgili sorunlara dayandığını iddia etti.

İngiliz Telegraph gazetesi Rusya Savunma Bakanlığına konuyla ilgili sorularını ilettiklerini ancak yanıt alamadıklarını yazdı.

ZOLOTOV DA KAYIP

Agentstvo, sadece Şoygu’nun değil, Rusya Ulusal Muhafızları’nın başı Viktor Zolotov’un da gözden kaybolduğunu; onun ortadan kaybolma tarihinin de Şoygu gibi 11 Mart olduğunu yazdı.

Zolotov’un adı son olarak, kendi birliklerinin de dahil olduğu Ukrayna işgalinde islerin beklendiği kadar hızlı ilerlemediği yorumunu yaptığında duyulmuştu.

Zelensky’nin danışmanı Mykhailo Podolyak, Rus yetkililerin bu konudaki suskunluğunun dikkat çekici olduğunu ifade etti.

Tüm bu olup bitenler Rusya tarafında, bir aylık savaşta istenen noktaya varılamadığı için rahatsızlıklar olduğu tezinin kanıtı olarak görülüyor.

YURT DIŞI ÇIKIŞ YASAĞI

Parlamentoda çok sayıda sandalyesi olan muhafazakâr Birleşik Rusya Partisi yeni bir yasa önerisi olarak milletvekillerinin yurt dışına çıkacakları zaman partilerinin izinlerini alması gerektiğine dair kural olması gerektiğini savunmuştu. Tüm bu yaşananların zamanlaması konuyla ilgili merakı artırıyor.

Birleşik Rusya partisinin önerisinin partiden istifaların ve kopuşların önüne geçmek olduğu bildiriliyor.

Buna son örnek olarak Anatoly Chubais istifa ederek ülkeden ayrılmıştı. Chubais, liberal ekonomik reform önerileriyle tanınan ve Putin göreve geldikten sonra ön saflardaki görevlerinden uzaklaşan bir siyasetçi olarak tanınıyor.

Chubais’in istifası sözcüsü tarafından doğrulandı ancak siyasetçinin yeri konusunda herhangi bir yorum yapılmadı. Bloomberg’de yer alan bir habere göre tecrübeli politikacı Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline karşı olduğu için ülkeyi terk etti.

Öte yandan bir başka sarsıcı iddiaya göre ise Rusya Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina da görevi bırakmak istedi ancak istifası Putin tarafından kabul edilmedi ve hiçbir zaman işleme konmadı ve ülkeden ayrılması yasaklandı.

ŞOYGU VE ZOLOTOV NEDEN KİLİT İSİMLER?

Rusya’da ordunun en üst düzey isimleri bile FSB tarafından gözleniyor. Üstelik Putin’in ‘ordu içinde ordu’ diye tanımlanabilecek, kendi mühimmatı ve donanımı olan özel bir muhafız birliği var. Bu birliğin başındaki Viktor Zolotov da Putin’e en sadık isimlerden biri olarak tanımlanıyor.

FSO’nun 5 bin 500 görevlisi ise bağlılıkları ve özel yetenekleri tespit edilerek seçilmişler. Kendini tüm bu koruma altında güvende hissetse de tam da bu hassasiyet her şeyin sonu olabilir: Putin’in özenle yaptığı seçimler ve bu koruma ordusunun yetenekleri rüzgâr tersine döndüğünde onun aleyhine işleyip tehlikeli bir durum yaratabilir.

ŞOYGU'NUN ÖNEMİ

Şoygu Putin’den sonraki dönem için kapıyı açmaya muktedir görünen bir isim. Savunma Bakanı’nın askeri bir geçmişi yok; 90’lı yılların sonunda Acil Durumlar Bakanı olan Şoygu, birçokları için kariyer ölümü olabilecek bu görevin altından başarıyla kalktı.  Bu görev sırasında kollarını sıvayıp her yere koşması; kurbanların ailelerini teselli etmekten elleriyle yıkıntıları kazıyıp yaralı çıkarmaya kadarki tüm çabaları onu adeta bir halk kahramanı yaptı.

Soygu aslen işlevsiz olduğu bilinen Acil Durumlar Bakanlığı'nı Rusya'daki en verimli, güvenilir ve hatta dürüst devlet dairelerinden biri haline getirdi.

BAŞARILARIYLA GÖZE GİRDİ

Bu başarısı sonrası Şoygu 2012 yılında daha sıkıntılı bir durumda olan, bölünmüş, hoşnutsuz savunma bakanlığına atandı. Şoygu burada da reformu yeniden ilerletmeyi ve hem askerlerin hem de generallerin sadakatini kazanmayı başardı. Uzun süreli bir arkadaşlık süreci olmadan Putin'in yakın çevresine girmeyi başaran tek kişi olmakla kalmayan Şoygu aynı zamanda kan dökmeden Rus siyasetinin etobur dünyasında yükselmeyi başardı. Tam da bu noktada Şoygu Putin'i devirmek için gücü, seçkinlerin geri kalanına güven vermek için de siyasi becerileri aynı anda kullanabilen bir aday olarak karşımızda duruyor.

Ukrayna savaşındaki mevcut rolüne rağmen pragmatik bir milliyetçi gibi görünen Şoygu'nun,2014'deki Kırım'ın ilhakını Putin'in yakın çevresinden desteklemeyen tek isim olduğu uzun süredir konuşuluyor. Dolayısıyla 66 yaşındaki Şoygu, Putinizmin en kötü yanlarını süpüren ve gelecek nesil liderler için ortamı hazırlayan bir geçiş figürü olabilir.