Türünün son örneği silahla korunuyor

42 yaşındaki Sudan, dünyada yaşayan son erkek kuzey beyaz gergedanı. Ve son yıllarını, onu öldürmeye yeltenecek kaçak avcılara karşı silahlı korumalarla dolaşarak geçiriyor.

Arka bacakları zayıflayan ve sperm sayısı çok düştüğü için üreme yeteneğini de yitirmekte olan neslinin son erkeküyesi olan 42 yaşındaki kuzey beyaz gergedanı, ömrünün son demlerini silahlı korumalar eşliğinde geçiriyor. Sperm üretimi azaldığı için cinsinin dişisiyle çiftleşip soyun devamına katkı sunma şansı da gün geçtikçe azalmakta. Ol Pejeta Conservancy’nin başkanı Richard Vigne, “Sudan çok yaşlı bir hayvan, çok az vakti kaldı. Gerçek bu” diye konuşuyor. Üç tonluk hayvanın ölümü, kuzey beyaz gergedanının tamamen tükenmesi anlamına gelecek.
Sudan, güney Sudan’da dünyaya gelmiş ama henüz bir yaşındayken Shambe bölgesinde yakalanıp Çek Cumhuriyeti’ndeki Dvur Kralove Hayvanat Bahçesi’ne nakledilmişti. 2009 Aralık’ında ise bir erkek, iki dişi kuzey beyaz gergedanla birlikte ‘Last Chance To Survive’ (Hayatta Kalmak için Son Şans) projesi kapsamında Ol Pejeta Conservancy’ye getirilmişti. Diğer erkek gergedan yaşamını yitirince Sudan türünün ve cinsinin son temsilcisi olarak kaldı. Ol Pejeta çalışanları Sudan’ın, merkezdeki dişi gergedanlar 15 yaşındaki Fatu ve 25 yaşındaki Najin’i döllemesini umdu ama tüm çabalar sonuçsuz kaldı. Vigne, “Sudan 42 yaşında ve sperm kalitesi artık çok iyi değil. Arka bacaklarındaki problem yüzünden de bir dişiyi hamile bırakma yeteneği artık neredeyse yok” diyor.
Bu haşmetli hayvan şimdi 24 saat boyunca silahlı görevlilerin koruması altında çünkü kaçak avcıların gözü, daha önce de olduğu gibi türün boynuzunda. Keza türün neslinin tükenmesinin arkasınada da insanların boynuzunu almak üzere bu gergedanları öldürmesi yatıyor. Silahlı görevliler sabah ve akşam saat 6’da nöbet değiştirirek Sudan’ın başından bir an ayrılmadan onu korumaya çalışıyor.  

BİR ŞANS VAR: YAPAY DÖLLEME 
Öte yandan Vigne’nin kuzey beyaz gergedan türü için hâlâ umudu var. Türü korumak için yapay dölleme yönteminin kullanabileceği kanısında. Ekip kalan kuzey beyaz gergedanlarının neslini sürdürebilmek için yapay dölleme teknolojisinin gergedanlarda kullanılabilecek şekilde geliştirmek gerektiğini düşünüyor. Böylece güney beyaz gergedanlarını, kuzey beyaz gergedanların yumurtaları için taşıyıcı olarak kullanmayı amaçlıyorlar.
Doğal Hayatı Koruma Derneği’nin verdiği bilgiye göre 1960’larda dünyada 2 binden fazla kuzey beyaz gergedan bulunuyordu. Ama yoğun avlanma türün sonunu getirdi.

Vigne, “Gezegenimizdeki gergedan nüfusunun tükenmesinin sorumlusu yüzde 100 insandır. Avcıların gergedanları kaçak olarak öldürmesi yönünde yoğun bir talep var. Gergedan boynuzu Uzakdoğu’da kokainden bile değerli” diyor. Ol Pejeta türün geleceği için maddi destek toplamaya çalışıyor. Yapay döllenme programının maliyetinin 1 ile 4 milyon dolar arasında olacağı hesaplanıyor.