Türkiye'de 2023'ün kahreden rakamları: Neredeyse her gün 1 kadın katledildi

2023 yılını neredeyse her gün yeni bir kadın cinayetinin yaşayarak geçiren Türkiye'nin kahreden istatistikleri belli oldu.

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu (KCDP), 2023’e ilişkin erkek şiddeti verilerini açıkladı. Rapora göre 2023’te 315 kadın, erkekler tarafından öldürüldü, 248 kadın ise şüpheli şekilde ölü bulundu.

Kadınları kim öldürdü ?

KCDP'nin verilerine göre 2023 yılında öldürülen kadınların yüzde 55’i ise ateşli silahla vurularak öldürüldü. Kadınların yüzde 41’i evli olduğu erkek tarafından katledildi. Bunun yanı sıra, evli olduğu erkek tarafından öldürülen 30 kadının fail ile boşanma aşamasında olduğu belirtildi.

Raporda 248 kadının şüpheli şekilde ölü bulunduğu söylendi ve şüpheli ölümlerin yüzde 19’unun yüksekten düşme şeklinde gerçekleştiği vurgulandı.

 Faillerin cinayetlerin üstünü kapatmaya çalıştıklarının belirtildiği raporda, “Ağustos ayında öldürülen Fatma Duygu Özkan’ı evinin penceresinden iterek öldüren Doğan Can Gündüz, Fatma’nın intihar ettiğini iddia etmiş fakat görgü tanıklarının ifadesiyle cinayet olduğu ortaya çıkmıştı. Failler bu cesareti ‘6284’ü ayıklayacağız’ diyen vekillerden, nafaka hakkını ve karma eğitimi tartışmaya açan Bakanlardan, şüpheli kadın ölümlerinde etkin soruşturma yürütmeyen yetkililerden alıyorlar. Fakat biz şüpheli kadın ölümlerinin çoğunun aslında gizlenen kadın cinayetleri olduğunu ve etkin bir soruşturma ve kovuşturma yürütüldüğünde şüpheli ölümlerin kalmayacağını biliyoruz” denildi.

28 kadın koruma kararına rağmen öldürüldü

“28 kadın, koruma kararları uygulanmadığı için öldürüldü. İlgili kolluk kuvveti soruşturma geçirdi mi? 6284 uygulanmıyor, kadınlar öldürülüyor.  Öldürülen 291 kadının tedbir kararı durumu tespit edilemiyor. Bu kadınların tedbir kararı alabilecekleri kurumlara erişebilirliklerinde bir aksaklık olduğunu gösteriyor. Baskıdan, korkudan kolluk kuvvetine gidemiyorlar ya da karakollardan geri gönderiliyorlar. Diğer bir durum ise; kadınların tedbir kararı olup olmadığı bilinmiyor, gizleniyor. Bu bilgi devletin görevini yapmadığını saklamak için mi gizleniyor? Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı, 6284 sayılı yasa için “Uygulamada hata varsa giderilmeli” demişti. Mayıs ayında göreve geldiğinden bu yana 19 kadın koruma kararına rağmen öldürüldü. Hataları ne zaman düzeltmeyi planlıyor? 6284’ü ne zaman uygulamayı düşünüyor?”

Ulaşılan verilere göre bu yıl öldürülen 315 kadının 155’i evli, 72’si bekardı. 88 kadının ise medeni haline dair bilgi tespit edilemedi. 

KCDP Genel Sekreteri Fidan Ataselim, kadınların vahşice öldürülmeye devam ettiğini söyledi ve “Bu yüzden bizler o gerçeklere bir nebze de olsa ulaşabilmek adına kendimiz kadın cinayetleri verilerini raporluyoruz. Şiddet, hep uzakta bir yabancı tarafından gelen bir mesele gibi ele alınır. Bu gördüğümüz veride, aslında şiddetin uzaktan ve bir yabancıdan geldiğini görmüyoruz. Tam tersine, şiddet tam içimizde ve en yakınlarımızdakilerden geliyor. Kadınlar, en yakınları tarafından öldürülüyor” dedi.

Emniyet Genel Müdürlüğü verileri ne diyor ?

Emniyet Genel Müdürlüğü Asayiş Daire Başkanlığı Aile İçi ve Kadına Karşı Şiddetle Mücadele Şube Müdürü Sibel Özdemir, bugüne kadar 4 bin 500 vakanın elektronik kelepçeyle izlendiğini, şu anda aktif takip edilen 670 kişinin olduğunu bildirdi. 

KADES'e yapılan ihbar sayısı

2018'de hayata geçirilen Kadın Destek Uygulaması'nı (KADES) bugüne kadar 6 milyona yakın kadın cep telefonlarına indirdi. Türkçenin yanı sıra İngilizce, Fransızca, Rusça, Arapça, Farsça, İspanyolca, Almanca, Özbekçe, Kırgızca ve Kürtçe de kullanılabilen uygulama üzerinden sisteme bugüne kadar yaklaşık 1 milyon ihbar düştü, bunların 700 bine yakını gerçek ihbar olarak kayıtlara geçti. Zor durumlarla karşılaşan kadınların "imdat butonu" olan uygulamayı indirenlerin sayısının bu yıl 6,5 milyona ulaşacağı öngörülüyor. 

Öte yandan Türkiye'de kadın ve kız çocuklarının yüzde 46'sının 'çevrim içi ısrarlı takip' mağduru olduğu belirtildi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi'nden Doç. Dr. Funda Evcili, kadın ve kız çocuklarının özellikle sosyal medyada çevrim içi şiddete maruz kaldığını söyledi.

Doç. Dr. Evcili, 'ısrarlı takip'e dikkati çekerek şöyle konuştu:

- Kadınlar ve genç kızlar, önemli risk grubundalar. Çevrim içi sömürü, taciz, takip ve pornografi gibi çeşitli içerikler üretilerek yapılan şiddetlerden bahsetmek mümkün. Dünyada ve Türkiye'de kadınların erkeklere oranla bu şiddetlere maruz kalması 27 kat daha fazla. Türkiye'de kadınların yüzde 46'sı ise ısrarlı çevrim içi takibe maruz kalıyor. Kadınlar açısından travmatize edici olabiliyor. Olguların intiharla sonuçlanma ihtimalinin de olduğundan bahsetmek mümkün.