Kırtasiye malzemeleri ve okul araç gereçlerine dikkat

Kırtasiye malzemeleri ve okul araç gereçlerine dikkat
Güncelleme:

Eğitim-öğretim döneminin başlamasıyla birlikte okul araç gereçlerine ihtiyaç arttı. Fakat Kimya Mühendisleri Odası uygunsuz ürünlerin öğrencilerin sağlığını riske soktuğu konusunda velileri uyardı.

Kimya Mühendisleri Odası (KMO) yüz yüze ve uzaktan eğitim-öğretim döneminin başlamasıyla birlikte ihtiyaç duyulan kırtasiye malzemeleri ve okul araç, gereçleri ile ilgili kimyasal maddelere dikkat çekti. 

Kimyasal risklerin değerlendirilmesi ve önlemlerin değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizen KMO, “Her yıl olduğu gibi bu yıl da, bilinçsizce yapılan kırtasiye alışverişi sonucunda öğrencilerin sağlığını bozabilen tehlikelere dönüşebilmektedir. Hangi malzemeden yapıldığı belli olmayan, maruziyet sınır değerini aşan kimyasal madde katkılı kırtasiye ürünleri, çocuklarımızın sağlığını tehlikeye atmaktadır. Raflarda yerini alan ucuz, hangi maddelerden yapıldığı ve içeriği belli olmayan ve maruziyet sınır değerini aşan kimyasal madde katkılı, kalem, silgi, su matarası beslenme çantası gibi kırtasiye malzemeleri, ayakkabı, okul giysileri öğrencilerin sağlığını ciddi biçimde tehdit etmektedir” dedi.

Kırtasiye malzemelerinin içerisinde katkı malzemeleri, azo boyalar ve bazı ağır materyallerin bulunabileceğini işaret eden KMO, uzun süre kullanıma maruz bırakıldığında bazı kanser türlerine ve akciğer rahatsızlıklarına davetiye çıkaracağını belirterek, “Maruziyet sınır değerlerinde verilen limitlerin aşılması durumunda ter ve tükürük yolu ile vücuda taşınan bu maddeler vücutta birikmekte ve vücuttaki yararlı minerallerle yer değiştirmektedir. Bu durum da insanlarda bazı kanser türlerinin görülmesinde ve bazı nörolojik sorunların ortaya çıkmasında önemli bir rol oynamaktadır” ifadelerine yer verdi.

Uçucu kimyasalların yasak olmasına rağmen kullanıldığını vurgulayan KMO, piyasa denetimlerinin yetersiz geldiğini ifade ettikten sonra 2019 yılında Ticaret Bakanlığı almış olduğu 155 bin numune üzerinde yapılan deneylerin neredeyse yarısı olumsuz çıktığı bilgisini paylaştı.

HANGİ ÜRİNLERDE NE TÜR RİSKLER VAR?

KMO öğrencilerin kullanacakları malzemelerde hangi risklerin olabileceğini de sıralayarak velilerin alışveriş tercihlerini ne şekilde yapması gerektiğini şu şekilde açıkladı: 

Pastel boya, suluboya, oyun hamuru, silgi ve diğer boyalar: Bu ürünlerde kanserojen olduğu için yasaklanan azo boyarmaddeler ve plastik ürün, baskı ve boyalarda yumuşatıcı olarak katılan fitalatlar kullanılabiliyor. Aynı zamanda kanserojen olan fitalatlar, insanlarda ve hayvanlarda hormon sistemine zarar veriyor. Ayrıca astım ve üreme bozukluğuna da neden olan bu kimyasal, pastel boyalarda da bulunabiliyor. Çocuklarda sinir, bağışıklık sistemini tahrip eden ağır metaller de boyalar içerisinde tespit ediliyor. Kanserojen boyarmaddeler ise deri ile temas sonucu deri tarafından direkt emilmektedir. 

MAKAS, KALEMTIRAŞ, ZIMBA

Öğrencilerin hemen her gün kullandığı bu ürünlerde, ağır metaller ve fitalatlar kullanılabileceğinden test edilmesi önemlidir. Nikel, alaşım numunelerin kaplamasında, korozyona karşı direncinin artırılmasında ve sertliklerinin artırılmasında kullanılan bir metaldir. Uzun süre nikel içeren aksesuarlarla temas halinde olmak ciltte tahrişe ve alerjiye neden olmaktadır.

Çanta, beslenme çantası, kalem kutusu, matara ve kaplıklarda da fitalatlar, azo boyarmaddeler, alerjen boyarmaddeler ve kanserojen boyarmaddeler bulunabiliyor. Kanserojen oldukları için yasaklanan poliaromatik hidrokarbonlar (PAH) ve tekstilde buruşmazlık, çekmezlik apresi, boya ve baskının korunmasında kullanılan formaldehit, çantaların taşıdığı risklerindendir. Alerji, tahriş, egzama ve akciğer kanserine neden olan bu kimyasal; önlük, pantolon ve çorap gibi tekstil ürünlerinde de bulunabilmektedir. 

BESLENME ÇANTALARINA DİKKAT!

Kırtasiye malzemesi ve gereçleri satın alırken ürün üzerinde TSE ve CE işaretlerinden en az birinin olmasına dikkat edilmelidir. Çocukların kullanacağı mataralar, şişeler ve beslenme çantalarının plastik olmamasına dikkat edilmeli, kokulu ve boyalı ürünlerden kaçınılmalıdır. Solvent bazlı kalemler kesinlikle satın alınmamalı, satın almada su bazlı veya alkol bazlı kalemler tercih edilmelidir. Yapıştırıcı alımında da içerinde uçucu madde olan yapıştırıcılar kesinlikle satın alınmamalıdır. 

Özellikle velilere, sırt ve beslenme çantalarında üreticisi belli ve üzerinde ‘CE‘ işareti olan ürünleri tercih etmelerini önem arz etmektedir çünkü çocukların yiyecekleri bu ürünlerde saklanıyor ve bunlara temas etmektedir. Bu temas sonrasında güvensiz ürünlerdeki kanserojenlerin çocuklara geçmesi söz konusu olabilir. Suluklarda benzen ve türevi içermeyen ürünlerin tercih edilmelidir. Oyun hamurlarında "CE" işaretinin bulunması ve üç yaşından küçüklere bu hamurların verilmemesi gerekmektedir.