Koronavirüs sonrası bu belirtiye dikkat

Son zamanlarda Kovid-19 enfeksiyonunun sistemik bir tutulum yapmasından dolayı daha önce diyabet hasta olmayan insanlarda diyabet görüldüğünü belirten Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri İç Hastalıkları ve Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Hasan Aydın, konuya ilişkin açıklamalarda bulundu.

Tip-2 diyabet hastalarının Kovid-19’u daha ağır geçirebildiğini söyleyen İç Hastalıkları ve Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Hasan Aydın, “Hastaneye yatma olasılıkları ve yoğun bakıma olan ihtiyaçları diyabeti olmayanlara göre daha fazla oluyor. Nedeni diyabetin bağışıklık sistemini baskılayan bir hastalık olmasıdır. Kovid-19 başlı başına ağır bir hastalık. Buna bir de bağışıklık sistemini baskılayan diyabet eklendiğinde kişi hastalığı çok daha ağır geçiriyor” diye konuştu.

KOVİD SONRASI DİYABET ARTTI

ABD’li bilim insanları tarafından yapılan, Kovid-19 geçiren 181 bin hastayla hastalığı geçirmeyen bir grubun karşılaştırıldığı bir çalışmada çarpıcı sonuçlar elde edildiği bilgisini veren Prof. Dr. Hasan Aydın, 2021 yılında sonuçları yayınlanan çalışmaya göre Kovid-19 geçirenlerde geçirmeyenlere oranla diyabet görülme riskinin yüzde 40 arttığını söyledi.

Diyabet riskinin artışına üç etkenin yol açabileceğini söyleyen Prof. Dr. Aydın, konuyla ilgili şu bilgileri verdi:

“Öncelikle Kovid virüsü pankreasta doğrudan hasar oluşturarak insülin yapma kapasitesini azaltır ve sonrasında diyabete yatkınlık oluşturabilir. İkinci bir etken olarak pandemi sürecinde, hareketsizlik, aşırı kalorili gıda tüketimi insülin direncini arttırarak diyabet gelişmesine yol açabilir. Üçüncüsü de orta veya ağır şiddette Kovid-19 geçirenlerde kullanılan kortizon ilacı diyabet hastalığına yatkınlık oluşturabiliyor.”

Kovid enfeksiyonu geçirmeden önce gizli şeker hastalığı için ilaç kullanan, diyet yapan kişilerin Kovid-19 geçirdikleri sırada ve sonrasında bu ilaçlarını düzenli kullanamadıklarını ve düzenli diyet yapamadıklarını belirten Prof. Dr. Aydın, bu faktörün diyabet risk artışına yol açabileceğini vurguladı.

KOVİD-19'DAN SONRA DİKKAT ETMEK GEREKİYOR

Kovid-19 geçiren kişilerin hastalık sonrası her zamankinden daha dikkatli olması gerektiği uyarısında bulunan Prof. Dr. Aydın, önemli tavsiyelerde de bulundu. Aydın, “Post Covid döneminde yüzde 40 oranında diyabet riski artışından bahsediliyor. Bu nedenle Kovid-19 geçiren kişiler hastalıktan sonra şeker takiplerini daha dikkatli yapmalı. Karbonhidrat ve şeker ağırlıklı beslenmeden de uzak durmaları gerekiyor. Ayrıca hareketsiz kalınmaması, yaşa ve iklim şartlarına uygun aktivitelerini sürdürmesi de oldukça önemli. Egzersizin hem diyabet gelişim riskini azalttığı hem de diyabetli kişilerde kan şekeri kontrolü üzerine olumlu etkileri olduğu iyi biliniyor” açıklamasında bulundu.

KORONAVİRÜS SONRASI GEÇİCİ DİYABET OLABİLİYOR

Koronavirüs nedeniyle gelişen tip-2 diyabetin çoğunlukla geçici olduğunu dile getiren Prof. Dr. Hasan Aydın, Kovid sonrası gelişen diyabetin en fazla 6 ay kadar sürdüğünü, 6 ayın sonunda ise kişinin kan şekerinin normal seviyeye düşerek kendiliğinden geçtiğini de belirtti. Prof. Dr. Aydın sözlerine şöyle devam etti:

“Bu durum yeni bir tanımlaya yol açacak. Muhtemelen “Post Kovid Diyabet” gibi bir tanı ortaya çıkacak. Bu hastalar görüldüğü kadarıyla farklı özellikler taşıyor. Alışılagelmiş diyabet tiplerinden daha farklı bir tipi oluşturuyor. Bir taraftan otoimmün bir hastalık seyri gibi görülüyor. Pankreasa karşı oto antikorlar geliştiğini tespit ediyoruz. Öte taraftan tip-1 diyabet gibi bir seyir ortaya çıkıyor. Hastaların insülin ihtiyaçları ortaya çıkıyor, oral yoldan alınan ilaçlarla tedavi edilemiyorlar. Ancak bir taraftan da geçici bir hastalık, hastalar 6 ay sonra kendiliğinden düzeliyor.”

VÜCUTTA BIRAKACAĞI HASARLAR NET OLARAK BİLİNMİYOR

Koronavirüs sonrası geçirilen tip-2 diyabetin geçici olsa da ilerleyen dönemde vücutta bırakacağı hasarların net olarak henüz bilinmediğine dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri İç Hastalıkları ve Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Hasan Aydın, Koronavirüs hastalarının pankreaslarından patoloji alınmadığından ne derecede hasar olduğunun maalesef bilinmediğini de işaret etti. Koronavirüs nedeniyle yaşamını yitiren kişilere otopsi yapılabilirse Koronavirüsün pankreasa ne derecede etki ettiğinin bilinebileceğini aktaran Prof. Dr. Aydın, ancak ne yazık ki ne Türkiye’de ne de dünyada böyle bir çalışmanın şu ana dek yürütülmediğini de ekleyerek sözlerini bitirdi.