Yeni kıdem tazminatı fonu neler getiriyor ?

Emeklilikte "ikramiye", işsiz kalındığında "güvence", işine haklı neden olmadan son verildiğinde ödenmesi gereken kıdem tazminatında yeni bir sayfa açılıyor. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak başkanlığında işçi ve işveren tarafının bu hafta ilk toplantıyı yapması beklenirken, hükümet "sıfır mağduriyet" sözüyle yıl sonuna kadar 82 milyonu kucaklayan bir kıdem modeli ortaya koyacak.

Sabah gazetesinden Hazal Ateş'in haberine göre "Devlet güvenceli" yeni sistemle yüzde 8 olan kıdem alanların oranı yüzde 100'e çıkacak, çalışanın düşük kıdemle çalışması önlenecek. Yeni işe girende Kıdem Tazminatı Fonu'na katılım zorunlu, eski çalışanda isteğe bağlı olması görüşü ön plana çıkıyor. Kıdem tazminatını kaybetme korkusu ortadan kalkacak ve başka işe geçişler kolaylaşacak.

Ayrıca milyonlarca çalışanı ilgilendiren ve uzun yıllardır tartışılan kıdem tazminatı sistemine ilişkin reform çalışmaları Cumhurbaşkanlığı 2019 Programı'nda sosyal taraflarla diyalog içinde bütün işçilerin erişebileceği bir yapıya kavuşacak. Bireysel hesaba dayanan bir kıdem tazminatı sistemi sözü verilirken, hem işçi hem de işvereni rahatlatan bir model ortaya konulacak.

İşte grafiklerle ekonomideki yapısal dönüşüm adımları

DÜŞÜK KIDEM SONA ERECEK

Fon sistemindeki temel amaç çalışanın gelecekteki maddi durumunu korumak, düşük kıdemle işçi çıkarılmasını önlemek olacak. Kıdem tazminatı planlanır hale gelecek. Çalışanların düşük kıdem tazminatı oranlarıyla karşılaşmasının önüne geçilecek. Çalışanların düşük kıdemle işten çıkarılmasını önleyecek düzenleme yapılacak. Kıdem kazanmadan sözleşmesi bitenin de parası birikmiş sayılacak.

BİREYSEL HESABA DAYALI OLACAK

Cumhurbaşkanlığı 2019 Programı'nda da vurgulandığı gibi bireysel hesaba dayalı bir sistem kurulması öngörülüyor. Her çalışanın bireysel emeklilik sisteminde olduğu gibi bir hesabı olacak. Prim kesintileri bu hesapta birikecek. Devlet kontrolünde olacak bu hesapların dünya örneklerinde olduğu gibi bireysel emeklilik şirketlerince işletilmesi konusu üzerinde çalışılacak.

FON'DA KALMA SÜRESİ

Mevcut sistemde istifa edenler tazminat alamıyor. Yeni düzenlemeyle birlikte istifa eden de kıdem tazminatı alacak. Bunun için sistemde asgari belli süre kalmak gerekecek. Birikim Fon'da kaldığı sürece nemalanacak. Daha önceki görüşmelerde 5-10 yıl gibi süreler gündeme gelirken yeni sistemde kaç yıl süreyle fonda biriken paraya dokunulmayacağı kıdem masasının en önemli başlıklarından biri olacak.

İŞ DEĞİŞİKLİĞİNDE SÜRECEK

Kıdem alabilmek için istifanın haklı nedene dayanması zorunlu olmayacak. İşten ayrılma, yeni işe geçişte aynı hesap üzerinden kıdem devam edecek.

GÖNÜLLÜ MÜ ZORUNLU MU?

Daha önceki çalışmada yeni sistem yürürlüğe girdiğinde bir işte çalışmakta olanların kıdem tazminatı bakımından eski sisteme tabi olması öngörülmüştü. İşe ilk girenler ve iş değiştirenlerin yeni sisteme dahil olması bekleniyor.

İSTİHDAMI DA CANLANDIRACAK

Kıdem tazminatını kaybetme korkusu son bulacak. Bu da yeni işlere geçme konusunda çalışana cesaret verirken işgücü piyasası canlanacak.

Sabah