Maaşı düşük gösterip, elden ödeyen uyanık patronlar için emsal karar

Bir inşaat şantiyesinde çalışan işçi, iş bitimi sebebiyle kovulunca soluğu İş Mahkemesi’nde aldı. Firmaya ait inşaat şantiyelerinde iş makinesi operatörü olarak çalışırken son şantiyeden iş bitimi nedeniyle gönderildiğini, yeniden işe çağırılmadığını, işçilik alacaklarının ödenmediğini ileri sürdü.

Kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık ücretli izin, ulusal bayram, genel tatil, hafta tatili ve fazla çalışma ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etti. Davalı patron ise iddiaları reddetti. Mahkeme, davanın kısmen kabulüne hükmetti. Davalı işveren istinaf yoluna başvurunca devreye giren Bölge Adliye Mahkemesi, mahkeme kararını ortadan kaldırdı. Kararı davacı temyiz edince dava dosyası Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi.

Emsal nitelikteki kararda, işverenlerin bordro üzerinde oynama yapamayacağına dikkat çekildi. Kararda şöyle denildi:

“Tazminat ve alacakların hesabına esas ücretin hatalı belirlendiği, işverence imzasız ücret bordrolarının banka ödemeleri ile uyumlu hale getirilerek temel ücretin bölünmek suretiyle işçilik alacaklarının ödendiği şeklinde bir uygulama geliştirildiği ortadadır. Davacı, açıkça imzasız belgelere ya da ücret bordrolarına delil olarak dayanılmasına itiraz etmektedir.

“AYRIMA GİDİLMESİ DOĞRU OLMAMIŞTIR”

Bankaya yatan tutar ile uyumlu hale getirilmek için hazırlanan imzasız ücret bordrolarına, imzasız personel cari kartına ya da bu belgelerde yazan tahakkuk ya da avans miktarlarına değer verme imkanı bulunmamaktadır. Buna karşın, Bölge Adliye Mahkemesince imzasız ücret bordrolarına değer verecek şekilde ‘bordro net’ ve ‘ödenecek tutar’ şeklinde bir ayrıma gidilmesi doğru olmamıştır.

Şu halde; fazla çalışma ücreti alacağı bakımından varsa sadece kabul edilen ücrete göre ödenmesi gereken aylık tutarı aşan miktarda bankaya yatan tutarın mahsubu yerine denetime elverişli şekilde de gösterilmeyen ve imzasız ücret bordrolara değer verir şekilde yapılan bir hesaplama ile sonuca gidilmesi yanılgılı değerlendirmeye dayalı olup bozmayı gerektirmiştir.

Aynı şekilde; somut uyuşmazlıkta, yıllık ücretli izin kullandırdığını ispatla yükümlü olan işveren tarafından dosyaya imzalı yıllık ücretli izin cetveli ya da eşdeğerde bir belge sunulmamış olup yıllık ücretli izin tahakkuku bulunan ücret bordroları da imzasızdır. Bu husus da bozmayı gerektirmiştir.”