TÜRK YARGI SİSTEMİNDE YENİ DÖNEM BAŞLIYOR

İstinaf mahkemeleri olarak da adlandırılan bölge adliye mahkemeleri (BAM), haziran ayında faaliyete başlayacak. BAM, ilk derece mahkemeleri (adliye mahkemeleri) tarafından verilen kararlara karşı yapılacak başvuruları inceleyip karara bağlayacak.

HT Gazete'den Fevzi Çakır'ın haberine göre İstanbul, İzmir, Ankara, Konya, Samsun, Adana ve Diyarbakır’ın da aralarında bulunduğu 15 ilde 208 daire şeklinde kurulan BAM’da görev yapacak yargı mensuplarının belirlenmesi için Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) da kararname hazırlıklarına hız verdi.

2004 yılında çıkarılan kanunla kurulan; adliye mahkemeleri ile Yargıtay arasında konumlanan ve yargıyı üç aşamalı sisteme geçiren BAM’lar, böylece kuruluş yasasının Meclis’ten geçmesinin üzerinden tam 11 yıl sonra faaliyete geçmiş olacak.

Başsavcıların ardından, BAM’larda görev yapacak daire başkanları ve hâkimler ile cumhuriyet savcıları HSYK tarafından atanacak. HSYK’nın BAM’larda görev yapacak yargı mensuplarıyla ilgili kararnameyi hâkim ve savcılarla ilgili yaz kararnamesi ile birleştirmesi bekleniyor. Yargıtay üyeleri de talepleri halinde BAM’larda görevlendirilecek.

YARGITAY’IN YÜKÜNÜ AZALTACAK

BAM’lar, ilk derece mahkemelerince verilen ve kesin olmayan hüküm ve kararlara karşı yapılacak başvuruları inceleyip karara bağlayacak. Örneğin 1-3 yıl arasında hapis cezasını öngören yaralama suçu Yargıtay’a değil, BAM’lara gidecek.

“Adam öldürmeye teşebbüs, yaralama” gibi birkaç suçtan 10 yılla yargılanan bir kişiye verilecek toplam cezanın üst sınırı 4 yıl 11 ay 29 gün olursa, dosyası “istinaf”ta yani BAM’da kalacak. Temyiz yolu açık olan işlerin ortalama yüzde 80’i Yargıtay’a değil, istinafa gidecek. Böylece Yargıtay’ın iş yükü azalacak.

Halihazırda Yargıtay’a 1 yılda giden 1 milyon dosyanın yaklaşık 800 bini BAM’larda sonuçlanacak. Yargıtay ise Avrupa’da olduğu gibi gerçek manada bir içtihat mahkemesi olacak.