AYM’den FETÖ yargılamaları için kritik karar

R.A., 1998 yılından beri Türkiye Şeker Fabrikalarında mevsimlik işçi statüsünde çalışıyordu.

Elazığ Valiliği OHAL Bürosu tarafından, R.A.’ın eşi N.A.’nın ByLock kullanıcısı olduğu, Fetullahçı Terör Örgütü ve/veya Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY) ile irtibatlı bir şirkette çalıştığı tespit edilerek durum Şeker Fabrikası yönetimine bildirildi.
Fabrika da 2017 yılında R.A.’ı işten attı.

R.A.’ın iş mahkemesi, bölge adliye mahkemesi ve Yargıtay’a yaptığı itirazlar, kendisiyle ilgili bir terör örgütü bağlantısı bulunmadığı da kaydedilmesine rağmen reddedildi. R.A. Anayasa Mahkemesi’ne 2019 yılında bireysel başvuruda bulundu.

Yüksek Mahkeme yaptığı incelemede kritik tespit ve değerlendirmelerde bulundu: 

“FETÖ/PDY İLE BAĞLANTISI YOK”

Yargılama sürecinde başvurucunun FETÖ/PDY soruşturmalarında herhangi bir kaydının bulunmadığı, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında hakkında bir işlem yapılmadığı, ByLock kullandığına ilişkin bir kayda rastlanmadığı ve Bank Asya’da bir hesabının olmadığı tespit edilmiştir.

“YARGITAY VE İSTİNAF BAĞLANTI KURAMADI”

Üstelik Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararlarda başvurucunun FETÖ/PDY ile bağlantısı olmadığı açıkça belirtilmiş ancak eşinin örgütle irtibatlı veya iltisaklı olması işveren yönünden iş sözleşmesinin feshedilmesi için geçerli sebep olarak kabul edilmiştir.

Başvurucu, eşinin eylemlerinin kendisine yüklenemeyeceğini ve verilen kararlarda ifade edildiği üzere kendisinin FETÖ/PDY ile bir irtibatının ya da iltisakının bulunmadığını ileri sürmüştür.

MEVSİMLİK İŞÇİ İÇİN KAMUDAN ARINDIRMA GEREKLİ Mİ?

Somut olayda güven ilişkisinin sona erdiğinin kabulü bakımından yalnızca başvurucunun eşinin eylemlerine dayanıldığı açık olduğundan bu durumda kamudan arındırma işleminin nispeten daha az önem taşıyan bir unvan veya pozisyon için niçin gerekli olduğunun ortaya konulması şeklinde belirlenen ölçüt test edilmelidir.

Süreçte verilen kararlar incelendiğinde mevsimlik işçi olarak 1998 yılından bu yana ilgili işveren bünyesinde çalışan başvurucunun statüsünün ne derecede önem arz ettiğine ve mevcut nedenler dikkate alındığında sözleşmesinin feshedilmesinin gerekli olup olmadığına ilişkin derece mahkemelerince herhangi bir değerlendirmenin yapılmadığı görülmüştür.

“İŞTEN ATILINCA ORTAYA ÇIKAN ZARAR GÖZ ÖNÜNE ALINMADI”

Uzun yıllar işçi statüsünde çalışan ve yerine getirdiği işin kapsamının millî güvenliğin tehlikeye girmesine etkisi konusunda ikna edici bir gerekçe ortaya konulmadan sözleşmesi feshedilen başvurucunun menfaatinin ya da fesih işlemiyle birlikte ortaya çıkan zararının mahkemelerce göz önüne alınmadığı anlaşılmıştır.

“KARAR İKNA EDİCİ DEĞİL”

Neticede başvurucunun devlete sadakat bağının zayıfladığının işareti olarak FETÖ/PDY ile irtibatlı veya iltisaklı olduğunu ve işçi-işveren arasındaki güven ilişkisinin başvurucudan kaynaklı olarak zedelendiğini kabul eden kararların müdahalenin zorunlu bir toplumsal ihtiyacı karşıladığı konusunda ikna edici nitelikte ilgili ve yeterli gerekçeleri içermediği sonucuna varılmıştır.

Bu durumda somut olaydaki müdahale demokratik toplum düzeninin gereklerine uygunluk koşulunu sağlamamaktadır.

Açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkının ihlal edildiği sonucuna ulaşılmıştır.

“ANAYASA’NIN 15. MADDESİ’NE DE AYKIRI”

Başvurucu hakkında alınan ve Anayasa’nın 20. maddesinde düzenlenen özel hayata saygı hakkına etki eden tedbirin OHAL döneminde temel hak ve özgürlüklerin kullanımının durdurulmasını ve sınırlandırılmasını düzenleyen Anayasa’nın 15. maddesindeki ölçütlere uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

HÜKÜM: ÖZEL HAYATA SAYGI HAKKI İHLAL EDİLDİ

Anayasa Mahkemesi neticede şu hükmü kurdu:

Özel hayata saygı hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA,
Anayasa'nın 20. maddesinde güvence altına alınan özel hayata saygı hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE,
Kararın bir örneğinin özel hayata saygı hakkının ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere Elâzığ İş Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
Başvurucunun tazminat taleplerinin REDDİNE,
Kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına GÖNDERİLMESİNE 23/11/2022 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.