Kadıgil'den Bakan Koca'ya ASM soruları

Türkiye İşçi Partisi (TİP) Sözcüsü Sera Kadıgil, artan enflasyon sebebiyle Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM) yaşanan sorunları, TBMM gündemine taşıdı.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın yanıtlaması istemiyle soru önergesi veren Kadıgil, “Kira zamları sonrası giderlerin karşılanamaması nedeniyle mevcut binalarında aktif hizmet vermeyi durdurmak zorunda kalan ASM sayısı ve bu ASM’lerde çalışan sağlık emekçilerinin sayısı nedir? Bu ASM'lere kayıtlı kaç yurttaşımız bulunmaktadır” diye sordu.

Kadıgil, önergesinde şu değerlendirmeleri yaptı: 

“Sağlıkta Dönüşüm Programı sonrası hayatımıza giren Aile Hekimliği Sistemindeki sorunlar ve birinci basamak sağlık hizmetleri veren Aile Sağlığı Merkezlerindeki (ASM) çalışma koşullarına dair problemler gün geçtikçe derinleşmekte, sağlık emekçilerinin ve yurttaşların yaşadıkları mağduriyetlere yenileri eklenmektedir. Tarafımıza ulaşan ve basına yansıyan bilgilere göre Sağlık Bakanlığı tarafından Aile Sağlığı Birimlerine ödenen cari gider ödemeleri artan enflasyon ve gider kalemlerindeki peş peşe zamlar karşısında yetersiz kalmaktadır. Özellikle ASM binalarında yapılan kira artışları İstanbul, Antalya gibi bazı illerde ASM'leri kapanma noktasına getirmiştir. Bakanlığın birimlere ödediği cari gider tutarında memur zammı düzeyinde artış olduğu fakat Sağlık Bakanlığı'nın kiraladığı binalarda kira zamlarının yüzde 60-80 arasında olduğu, özel şahıslardan kiralanan binalar için ise mülk sahipleri tarafından yapılan zamların yüzde 300'lere vardığı bildirilmiştir. Bu durum ASM'lerde çalışan sağlık emekçilerini yoksulluğa ve işsizliğe mecbur bıraktığı gibi halkın birinci basamak sağlık hizmetlerine erişimini engellemekte, salgın hastalıklar dahil birçok sağlık sorununun büyümesi riskini beraberinde getirmektedir.”

“ASM’LERİ FAHİŞ KİRA ZAMLARINDAN KORUMAK İÇİN BAKANLIĞINIZCA HERHANGİ BİR YASAL DÜZENLEME YAPILACAK MIDIR”
Kadıgil, Bakan Koca’dan şu sorulara yanıt istedi:

“Kira zamları sonrası giderlerin karşılanamaması nedeniyle mevcut binalarında aktif hizmet vermeyi durdurmak zorunda kalan ASM sayısı ve bu ASM’lerde çalışan sağlık emekçilerinin sayısı nedir? Bu ASM'lere kayıtlı kaç yurttaşımız bulunmaktadır? Fiili olarak kapanan ASM’lerin bulunduğu bölgelerde kızamık gibi salgın hastalıkların görülme sıklığında herhangi bir artış yaşanmış mıdır? Bu bölgelerdeki bağışıklama hizmetlerinin aksamaması için ne gibi önlemler alınmıştır? Bakanlığınıza ait kaç tane ASM binası vardır? Bunların illere göre dağılımı nedir? Yasal olarak belirlenen yüzde 25 azami kira artışı oranına bizzat Bakanlığınız tarafından kiralanan binalar için yapılan sözleşmelerde uyulmadığı iddiasına karşı herhangi bir açıklama yapılacak mıdır? Özel şahıslardan kiralanmış binalarda faaliyet gösteren ASM’leri fahiş kira zamlarından korumak ve yasal olarak belirlenmiş üst sınırın uygulanmasını sağlamak için Bakanlığınızca herhangi bir yasal düzenleme yapılacak mıdır? Bu oranın üzerinde kira zammı yapan mülk sahiplerine yönelik hangi yaptırımlar uygulanacaktır? Uzun vadede benzeri sorunların tekrar yaşanmaması için birinci basamak sağlık hizmetleri sunan birimlerin bulunduğu binaların kamusal mülkiyete geçirilmesi ve yeni açılacak birimlerin aynı şekilde kamuya ait binalarda faaliyetlerine başlaması için Bakanlığınızca herhangi bir eylem planı oluşturulmuş mudur?”